Operator sieci zaczął odłączać prosumentów. Za dużo energii i za mało magazynów na Cyprze

Operator sieci zaczął odłączać prosumentów. Za dużo energii i za mało magazynów na Cyprze
Gramwzielone.pl (C) 2025 / wygenerowano za pomocą Google Gemini

Z powodu nadwyżek energii odnawialnej w systemach energetycznych krajów Unii Europejskiej kolejni operatorzy sieci przesyłowych coraz częściej decydują się na redukowanie mocy OZE w szczytach generacji energii odnawialnej. Podobna sytuacja ma miejsce w Polsce, gdzie wyłączane są większe elektrownie fotowoltaiczne i farmy wiatrowe. Okazuje się, że na Cyprze ofiarą takiej praktyki lokalnego operatora sieci padają już nawet właściciele najmniejszych instalacji fotowoltaicznych podłączonych do sieci niskiego napięcia. 

Cypr zmaga się z nadmiarem energii odnawialnej w stosunku do zapotrzebowania odbiorców. Z tego powodu – przy ograniczonych możliwościach transgranicznej wymiany energii w wyspiarskich realiach – cypryjski operator systemu elektroenergetycznego w pierwszych miesiącach 2025 r. miał ograniczyć produkcję nawet ponad połowy zielonej energii, która mogłaby trafić do sieci. O problemie napisał PV Magazine, podając, jaką ilość energii objął tzw. curtailment na Cyprze.

W okresie od stycznia do maja br. na Cyprze ograniczono produkcję około 145 GWh energii elektrycznej z OZE – z szacowanej na ten okres potencjalnej produkcji zielonej energii rzędu 251 GWh (58%). To wyraźny wzrost względem redukcji wdrożonych przez operatora cypryjskiego systemu elektroenergetycznego w 2024 r. (29%) i w 2023 r. (13,4%). Jeszcze w 2022 r. curtailment na Cyprze był marginalny – miał objąć jedynie 3,3% generacji energii odnawialnej.

REKLAMA

Prosumenci ofiarą redukcji

Podobne działania w okresach niezbilansowania podaży i popytu na energię prowadzą regularnie także inni operatorzy systemów elektroenergetycznych w Europie – w tym Polskie Sieci Elektroenergetyczne. Z reguły jednak ograniczenia obejmują wyłącznie większe instalacje OZE przyłączane do sieci wysokiego i średniego napięcia. Okazuje się, że inaczej jest na Cyprze, a ofiarą wyłączeń padają tam już także prosumenci.

Jeszcze w zeszłym roku cutrailment prosumenckich instalacji fotowoltaicznych na Cyprze miał objąć około 1,5 GWh energii. Natomiast w pierwszych pięciu miesiącach tego roku operator systemu energetycznego Cypru miał zablokować w ten sposób wprowadzenie do sieci już około 19,85 GWh energii z prosumenckiej fotowoltaiki.

Jak podkreśla cytowany przez PV Magazine analityk dr Andreas Procopiou z firmy CyprusGrid, powyższe dane podkreślają potrzebę zwiększenia elastyczności systemu energetycznego Cypru i inwestycji w magazyny energii.

REKLAMA

Problem polega na tym, że po raz kolejny obserwujemy reaktywne tworzenie polityki zamiast planowania. Wszystko, z czym się dziś mierzymy, od curtailmentu po nasycenie sieci, było całkowicie przewidywalne. Wielokrotnie krajowy sektor fotowoltaiczny ostrzegał, że net-metering bez zachęt do magazynowania energii i elastyczności nie będzie wystarczający. W efekcie system jest przeciążony, a zamiast wdrażać rozwiązania, odcinamy od sieci obywateli, którzy w dobrej wierze zainwestowali w czystą energię – komentuje dr Andreas Procopiou cytowany przez PV Magazine.

Na koniec 2024 r. całkowita moc elektrowni fotowoltaicznych na Cyprze wynosiła 797 MW, z czego 159 MW zainstalowano w zeszłym roku. Do tego w cypryjskim systemie elektroenergetycznym pracowały konwencjonalne elektrownie o mocy 1,478 GW, elektrownie wiatrowe o mocy 155 MW oraz źródła biomasowe o mocy 12,4 MW.

Piotr Pająk

piotr.pajak@gramwzielone.pl

© Materiał chroniony prawem autorskim. Wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu tylko za zgodą wydawcy Gramwzielone.pl Sp. z o.o.