Koncesja na magazyn energii. URE tłumaczy, jak ją uzyskać
Zgodnie z ustawą Prawo energetyczne magazynowanie energii elektrycznej w instalacjach o określonych parametrach może wymagać uzyskania koncesji. Urząd Regulacji Energetyki opublikował pakiet informacyjny, w którym tłumaczy, jakie wymogi powinni spełnić inwestorzy, aby uzyskać koncesję na działalność polegającą na magazynowaniu energii elektrycznej.
Zgodnie z ustawą Prawo energetyczne magazynowanie energii elektrycznej oznacza „odroczenie, w systemie elektroenergetycznym, końcowego zużycia energii elektrycznej lub przetworzenie energii elektrycznej pobranej z sieci elektroenergetycznej lub wytworzonej przez jednostkę wytwórczą przyłączoną do sieci elektroenergetycznej i współpracującą z tą siecią do innej postaci energii, przechowanie tej energii, a następnie ponowne jej przetworzenie na energię elektryczną”.
Magazynowanie energii elektrycznej w magazynach o łącznej mocy zainstalowanej większej niż 10 MW jest działalnością regulowaną i wymaga uzyskania koncesji Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki (URE) – po zmianach w Prawie energetycznym. Wymóg uzyskania koncesji obowiązuje po zmianach w ustawie Prawo energetyczne, które weszły w życie w lipcu 2021 r. Pierwszą na polskim rynku energetycznym koncesję na magazynowanie energii elektrycznej Prezes URE wydał pod koniec 2022 r. Koncesję otrzymały elektrownie szczytowo-pompowe należące do spółki PGE Energia Odnawialna. Te jednostki wcześniej korzystały z koncesji na wytwarzanie energii elektrycznej.
Ile jest magazynów energii w rejestrach operatorów?
Mniejsze magazyny energii podlegają wpisowi do specjalnego rejestru. Wspomnianą ustawą z 2021 r. operatorzy systemu elektroenergetycznego zostali zobowiązani do prowadzenia elektronicznych rejestrów magazynów energii elektrycznej przyłączonych do ich sieci. Wpisowi do takiego rejestru podlegają magazyny energii o łącznej mocy zainstalowanej 50 kW-10 MW.
Z przeprowadzonego przez Prezesa URE w 2024 r. monitoringu wynikało, że w rejestrach operatorów było 12 magazynów energii o łącznej mocy zainstalowanej 1464,5 MW. W tym 85% całkowitej mocy zarejestrowanych magazynów zapewniały elektrownie szczytowo-pompowe.
Promesa i koncesja na magazyn energii
Jak tłumaczy Urząd Regulacji Energetyki, warunki, jakie powinien spełniać przyszły koncesjonariusz – właściciel magazynu energii – są podobne do wymaganych w przypadku działalności związanej z wytwarzaniem, dystrybucją i obrotem energią elektryczną. Niezbędne jest m.in. dysponowanie odpowiednimi środkami finansowymi, możliwościami technicznymi, wykwalifikowaną kadrą oraz posiadanie siedziby lub miejsca zamieszkania na terenie UE, państw EFTA – stron umowy o EOG, Turcji lub Szwajcarii.
Regulator krajowego rynku energetycznego informuje, że inwestor zamierzający wykonywać działalność gospodarczą polegającą na magazynowaniu energii elektrycznej w jednostkach o mocy powyżej 10 MW może ubiegać się także o wydanie promesy koncesji, która stanowi swojego rodzaju przyrzeczenie udzielenia koncesji. Jak jednak podkreśla URE, promesa koncesji nie daje prawa do prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie, w którym wymagane jest posiadanie koncesji. Nie można zatem na podstawie promesy wykonywać działalności koncesjonowanej. Może ona jednak być dokumentem ułatwiającym przedsiębiorstwu uzyskanie finansowania planowanej inwestycji, a także uzyskanie w przyszłości koncesji.
Pierwszą promesę na magazynowanie energii elektrycznej w elektrochemicznym magazynie energii URE wydał jednej ze spółek grupy PGE, która odpowiada za projekt ogromnego magazynu energii w Żarnowcu. Więcej na ten temat w artykule: Umowa na budowę ogromnego magazynu energii za 1,5 mld zł.
Wnioski o wydanie koncesji lub promesy
Regulator informuje, że wnioski o wydanie koncesji lub promesy na magazynowanie energii elektrycznej rozpatruje Oddział Terenowy Urzędu Regulacji Energetyki właściwy z uwagi na siedzibę spółki występującej z wnioskiem. Dokumenty można złożyć w formie papierowej lub elektronicznej. Do wniosku, którego wzór znajduje się na stronie URE, należy dołączyć dokumenty potwierdzające spełnienie wymogów formalnoprawnych, technicznych i finansowych.
Opłata skarbowa za wydanie koncesji to 616 zł. Opłata za przedłużenie terminu ważności lub zmianę warunków koncesji wynosi 50% opłaty za wydanie koncesji, czyli 308 zł. Jeśli zaś zmiana polega na dodaniu kolejnego rodzaju działalności, to dodatkowa opłata wynosi 100% stawki za wydanie koncesji.
Kiedy operator sieci może wykorzystać magazyn energii?
Właścicielem magazynu, po zmianach wprowadzonych w ustawie Prawo energetyczne w 2023 r., nie mogą być operatorzy systemu elektroenergetycznego. Ta zasada wynika z regulacji unijnych. Nie mogą oni budować i obsługiwać magazynów ani nimi zarządzać. Operatorzy sieci mogą jednak wykorzystywać magazyny w drodze wyjątku w celu poprawy zdolności dystrybucji energii – jeśli zostaną one uznane przez URE za w pełni zintegrowany element sieci.
Od końca lutego 2023 r. do maja 2024 r. do URE wpłynęły wnioski od sześciu operatorów systemów dystrybucyjnych o wydanie decyzji uznających łącznie 41 magazynów energii za w pełni zintegrowane elementy sieci.
Pakiet informacyjny dla podmiotów, które chcą uzyskać koncesję na wykonywanie działalności gospodarczej w zakresie magazynowania energii elektrycznej, jest dostępny na stronie URE pod tym linkiem.
Piotr Pająk
piotr.pajak@gramwzielone.pl
© Materiał chroniony prawem autorskim. Wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu tylko za zgodą wydawcy Gramwzielone.pl Sp. z o.o.
