Umowy na ceny dynamiczne z dodatkową premią dla posiadaczy pomp ciepła?

W najnowszej wersji Krajowego Planu w Dziedzinie Energii i Klimatu Ministerstwo Klimatu i Środowiska wskazuje pompy ciepła jako kluczową technologię, która pomoże w dekarbonizacji polskiego ciepłownictwa. Ministerstwo wskazało, co może dodatkowo zachęcić indywidualnych odbiorców do przejścia na ogrzewanie pompami ciepła.

Pompy ciepła stały się w Europie kluczową technologią grzewczą, która pomaga w przejściu na czystą energię i zredukowaniu zanieczyszczenia powietrza powodowanego przez tzw. niską emisję, czyli spaliny z indywidualnych, domowych źródeł ogrzewania paliwami kopalnymi.

Ponadto pompy ciepła wpisują się w kluczowy dla dekarbonizacji trend elektryfikacji, czyli zwiększenia wykorzystania energii elektrycznej – pochodzącej w Europie i Polsce w coraz większym stopniu ze źródeł odnawialnych – nie tylko w elektroenergetyce, ale także w ciepłownictwie i transporcie.

REKLAMA

Znaczenie pomp ciepła w powyższych procesach dostrzegli autorzy najnowszej wersji krajowej strategii energetycznej zawartej w ramach Krajowego Planu w Dziedzinie Energii i Klimatu na lata 2021-2030 z perspektywą do 2040 r. (KPEiK). Dokument, który opracowało Ministerstwo Klimatu i Środowiska, w wielu miejscach wskazuje pompy ciepła jako kluczową technologię dekarbonizacji polskiego ciepłownictwa.

Obecnie instalację pomp ciepła w polskich domach rząd wspiera programami dotacyjnymi – takimi jak Czyste Powietrze (adresowany do właścicieli starszych domów) czy Moje Ciepło (przeznaczony dla osób budujących nowe domy), a także mechanizmami fiskalnymi – ulgą termomodernizacyjną, która pozwala odliczyć od podatku wydatki związane z montażem pomp ciepła.

Pompy ciepła powinny pójść w parze z termomodernizacją

Eksperci rynku energii wskazują, że potrzebne jest także wdrożenie rozwiązań, które doprowadzą do obniżenia kosztów energii elektrycznej zużywanej do zasilenia pomp ciepła – aby w ten sposób te urządzenia stały się korzystniejszą alternatywą wobec ogrzewania gazowego.

Na tę kwestię zwróciło Ministerstwo Klimatu i Środowiska, opracowując nową wersję KPEiK. Jak podkreślono, wraz z dodatkowymi zachętami do inwestycji w pompy ciepła niezbędne jest prowadzenie szeroko zakrojonej termomodernizacji budynków, ponieważ jest to kluczowy element obniżenia kosztów eksploatacji domów – w tym kosztów związanych z energią elektryczną wykorzystywaną do zasilenia pomp ciepła.

Ministerstwo wskazuje też, że konieczne jest uproszczenie procedur administracyjnych poprzez digitalizację procesów przyznawania dotacji,
a także wprowadzenie jednolitych wytycznych dotyczących instalacji i eksploatacji pomp ciepła.

Umowy z ceną dynamiczną i premią za pompę ciepła

Autorzy KPEiK zaproponowali zwiększenie atrakcyjności inwestycji w pompy ciepła poprzez wprowadzenie umów z ceną dynamiczną z dodatkową premią w przypadku wykorzystania pomp ciepła jako głównego źródła ogrzewania.

Wcześniej do kwestii stymulacji inwestycji w pompy ciepła poprzez odpowiednie dostosowanie taryf na energię elektryczną odniósł się obecny minister energii Miłosz Motyka – jeszcze jako wiceminister klimatu i środowiska. W odpowiedzi na interpelację poselską wskazał, że już obecnie ceny dynamiczne umożliwiają obniżenie kosztów zużycia energii i mogą na tym skorzystać m.in. właściciele pomp ciepła. Ceny dynamiczne umożliwiają zmniejszenie kosztów zużycia energii w czasie nadpodaży energii w systemie – np. w czasie wzmożonej pracy elektrowni wiatrowych czy fotowoltaicznych – jednak oznaczają dla odbiorców również ryzyko wysokich kosztów w okresach niedoboru energii.

Minister Motyka poinformował jednocześnie w swojej odpowiedzi, że trwają prace nad nowym rozporządzeniem w ramach nowelizacji ustawy Prawo energetyczne, które może otworzyć furtkę do zmian w systemie taryf, w tym opracowania taryf przeznaczonych dla właścicieli pomp ciepła.

Walka z dezinformacją

Zdaniem autorów KPEiK konieczne jest również zapewnienie ogólnopolskiej kampanii informacyjnej, która wyeliminuje dezinformację i dostarczy konsumentom rzetelnych danych o korzyściach wynikających z użytkowania pomp ciepła.

Wsparcie dla polskich producentów i instalatorów

Resort klimatu i środowiska postuluje wprowadzenie preferencyjnych warunków działalności dla polskich producentów pomp ciepła i ich komponentów. Podkreślono też potrzebę zwiększenia liczby wykwalifikowanych instalatorów poprzez rozszerzenie programów szkoleniowych i systemów certyfikacji.

REKLAMA

W kontekście wsparcia pomp ciepła ministerstwo podkreśla ponadto potrzebę modernizacji sieci elektroenergetycznej. Aby umożliwić pełną integrację pomp ciepła z systemem elektroenergetycznym, konieczna jest modernizacja sieci i wdrożenie mechanizmów elastyczności, które pozwolą na optymalne wykorzystanie energii odnawialnej.

Pompy ciepła pomogą zwiększyć udział OZE w ciepłownictwie

Ministerstwo Klimatu i Środowiska podkreśla w projekcie KPEiK, że pompy ciepła będą istotną technologią umożliwiającą realizację celów w zakresie zmniejszenia emisyjności w sektorze budownictwa i zwiększenia udziału OZE w energii zużywanej w polskich domach.

Do takich działań zobowiązuje Polskę unijna dyrektywa o odnawialnych źródłach energii, zgodnie z którą państwa członkowskie powinny wyznaczyć orientacyjny cel w zakresie udziału OZE w zużyciu energii końcowej w budynkach (na poziomie Unii Europejskiej dyrektywa wyznacza cel 49% udziału OZE w energii zużywanej w budynkach w 2030 r.).

Autorzy projektu KPEiK oceniają, że Polska może osiągnąć 49,2% udziału OZE w zużyciu energii w budynkach w 2030 r. oraz 86,9% w 2040 r.

Według autorów dokumentu w kolejnej dekadzie pompy ciepła powinny stać się najważniejszą technologią grzewczą w polskich domach.

Pompy ciepła i kolektory słoneczne zamiast biomasy

Ministerstwo klimatu podkreśla, że o ile obecnie większość ciepła z OZE pochodzi ze spalania biomasy, o tyle z uwagi na ograniczoną dostępność tego surowca i możliwość jego wykorzystania w innych sektorach gospodarki udział biomasy w produkcji ciepła będzie spadać. Wzrastać będzie natomiast udział pomp ciepła zasilanych energią elektryczną z krajowego systemu elektroenergetycznego (pochodząca z OZE) oraz kolektorów słonecznych.

Wzrosnąć ma także wykorzystanie OZE w budynkach przyłączonych do sieci ciepłowniczej, ze względu na zazielenianie systemów ciepłowniczych. Przewidywany jest również rozwój węzłów hybrydowych, wyposażonych w magazyny ciepła zasilane zarówno przez system ciepłowniczy, jak i lokalne źródła, takie jak pompy ciepła czy kolektory słoneczne.

Pompy ciepła pomogą w odejściu od węgla w ciepłownictwie

Autorzy Krajowego Planu w Dziedzinie Energii i Klimatu podkreślają, że należy również wspierać rozwój dużych pomp ciepła w systemach ciepłowniczych i przemyśle. W tym obszarze pompy ciepła mogą wesprzeć wyznaczony w projekcie KPEiK cel osiągnięcia 36,7% udziału OZE w finalnym zużyciu energii w ciepłownictwie i chłodnictwie do 2030 r., a następnie cel zakończenia produkcji ciepła systemowego z węgla kamiennego do końca 2035 r.

Przykładem takiej inwestycji może być system pomp ciepła instalowany we Wrocławiu na terenie lokalnej przepompowni ścieków. Inwestycję obejmującą budowę pompy ciepła o mocy 12,5 MW wraz z niezbędną infrastrukturą towarzyszącą realizuje Fortum we współpracy z Miejskim Przedsiębiorstwem Wodociągów i Kanalizacji we Wrocławiu.

Więcej na temat tej inwestycji w artykule: Do Wrocławia przyjechała największa pompa ciepła w Polsce. Waży 100 ton.

Piotr Pająk

Piotr.pajak@gramwzielone.pl

© Materiał chroniony prawem autorskim. Wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu tylko za zgodą wydawcy Gramwzielone.pl Sp. z o.o.