Takie są najczęstsze problemy prosumentów związane z net-billingiem
Nowy system zasad rozliczania prosumentów wywołał sporo zamieszania. Oprócz kwestii opłacalności inwestycji w nowym modelu, sporo wątpliwości budzą kwestie praktyczne związane m.in. z rozliczeniami podatkowymi. O to, jakie mogą być najczęstsze problemy prosumentów rozliczanych w net-billingu, zapytaliśmy specjalistów prawa energetycznego i podatkowego: Przemysława Kałka i Patrycję Kubiesę.
Nowy system rozliczeń prosumentów – net-billing – obowiązuje prosumentów, którzy zgłosili przyłączenie mikroinstalacji do sieci po 31 marca 2022 r. Jednak przez pierwsze trzym miesiące, do końca czerwca, ci prosumenci podlegali rozliczeniom jeszcze na starych zasadach. Po upłynięciu okresu przejściowego, od 1 lipca, stosowane są już jednak nowe zasady rozliczeń. Prosumenci działający w net-billingu są rozliczani z nadwyżek energii wprowadzanej do sieci według średniej ceny rynkowej energii z poprzedniego miesiąca kalendarzowego.
Jak dotąd prosumenci skupiali się na kwestii najważniejszej – opłacalności rozliczeń w systemie net-billingu. Wkrótce jednak będą musieli zmierzyć się z innym wyzwaniem – działaniem nowego systemu od strony techniczno-praktycznej. Czy mają potrzebą wiedzę i są na to gotowi?
Przemysław Kałek, prawnik i szkoleniowiec, od 20 lat specjalizujący się w zakresie prawa energetycznego, uważa, że na ogół tak.
– A jeśli jej nie mają – to w szybkim tempie pozyskują potrzebne informacje o nowym systemie rozliczeń – twierdzi. – Znają główne założenia net-billingu i dostrzegają różnice pomiędzy nowym systemem rozliczeń opartym na rozliczeniu wartościowym energii elektrycznej wprowadzonej do sieci elektroenergetycznej przez prosumenta z energią pobraną przez niego z sieci a systemem dotychczasowym (net-meteringiem), w którym rozliczenie dotyczyło ilości energii elektrycznej wprowadzonej przez prosumenta do sieci elektroenergetycznej i pobranej przez niego z sieci.
Kłopotliwa kalkulacja ceny
Zdaniem Kałka więcej trudności będą sprawiać zasady funkcjonowania i rozliczeń dotyczące nowych koncepcji prosumentów nieindywidualnych – prosumenta zbiorowego oraz prosumenta wirtualnego.
– Wprawdzie dla obu tych nowych grup prosumentów zasady rozliczenia są w swym podstawowym zakresie analogiczne, to szczegóły związane z rozliczeniem wielu prosumentów korzystających z tej samej instalacji OZE, a w przypadku prosumenta wirtualnego – dodatkowo instalacji zlokalizowanej w pewnej odległości od instalacji odbiorczych – wywołują więcej wątpliwości – uważa radca prawny.
Przemysław Kałek ocenia, że największą obecnie trudność wywołuje kwestia mechanizmu kalkulacji ceny energii elektrycznej wprowadzanej do sieci elektroenergetycznej przez prosumenta oraz metodologia rozliczenia.
– Ustawa jest w tym względzie skomplikowana i duża w tym będzie rola sprzedawców, żeby w sposób przystępny wyjaśnić, jak ustalana jest wartość tej energii i jak jest ona rozliczana z wartością energii elektrycznej pobieranej przez prosumenta z sieci elektroenergetycznej – tłumaczy prawnik.
Grunt to umowa
Zapytany o to, czy nowi prosumenci w związku z nowym modelem rozliczeń będą mieć również nowe obowiązki, Przemysław Kałek odpowiada:
– Z perspektywy prosumenta korzystanie z nowego systemu rozliczeń nie różni się zasadniczo od korzystania z dotychczasowego systemu net-meteringowego. Zarówno poprzednio jak i obecnie to sprzedawca dokonuje rozliczenia – czy to wolumenowego (net-metering) czy też wartościowego (net-metering). Prosument musi zatem zawrzeć ze sprzedawcą odpowiednia umowę określającą warunki rozliczenia prosumenckiego.
Warto zwrócić uwagę na to, że w nowym rozliczeniu (net-billingu) to na prosumencie, a nie na sprzedawcy ciąży obowiązek ponoszenia opłat dystrybucyjnych, których wysokość związana jest z ilością energii elektrycznej pobranej przez niego z sieci.
Problemy podatkowe
Patrycja Kubiesa, doradca podatkowy, od kilkunastu lat związana z branżą energetyczną, uważa, że problem z nowym systemem będą mieć przede wszystkim przedsiębiorcy, którzy nie zostali przygotowani na to, w jaki sposób rozliczać prosumentów.
– Rozliczanie energii, depozytów prosumenckich to aspekt, który wywołuje wiele problemów przede wszystkim natury podatkowej. W pracach nad ustawą zabrakło zastanowienia nad tym, jak przedsiębiorcy, ale także sami prosumenci mają traktować rozliczenia i depozyty – zarówno na gruncie podatku od towarów i usług oraz podatku dochodowego jak i akcyzy. Już w starym systemie net-meteringu organy podatkowe miały wątpliwości podatkowe, a teraz pytań jest jeszcze więcej
Kubiesa zauważa, że nowy system nie doczekał się ani jasno skonstruowanych przepisów podatkowych ani objaśnień podatkowych, które stały się ostatnio modnym rozwiązaniem Ministerstwa Finansów.
– Przedsiębiorcy korzystają ze specjalistycznych szkoleń i wsparcia doradców podatkowych, którzy wyjaśniają im kwestie podatkowe nowego systemu rozliczeń. Jednak wielu przedsiębiorców już rozpoczęło proces pozyskiwania interpretacji indywidualnych, który w wielu przypadkach jest jedyną próbą zabezpieczenia podatników w zakresie podejścia do nich organów podatkowych.
Zdaniem Patrycji Kubiesy podstawowym problemem systemu podatkowego w tak trudnych technicznie tematach jak nowy system rozliczeń nadwyżek energii wprowadzanych do sieci, jest to, że przepisy podatkowe stoją w zupełnym oderwaniu od praktycznego ujęcia rozliczeń energii.
Katarzyna Bielińska
katarzyna.bielinska@gramwzielone.pl
© Materiał chroniony prawem autorskim. Wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu tylko za zgodą wydawcy Gramwzielone.pl Sp. z o.o.
