Udział OZE w zużyciu energii w Polsce najniższy od kilku lat
Opublikowane dzisiaj dane unijnej agencji statystycznej Eurostat potwierdzają, że Polska oddala się od realizacji zobowiązania w zakresie udziału energii odnawialnej w krajowym miksie energetycznym. Ministerstwo Energii dopiero niedawno przyznało, że krajowego celu OZE na rok 2020 możemy nie wypełnić. Według Najwyższej Izby Kontroli, zaniedbania w tym obszarze mogą oznaczać dla naszego kraju koszty liczone w miliardach złotych.
Udział odnawialnych źródeł energii w unijnym miksie konsumpcji energii elektrycznej, cieplnej i w transporcie wyniósł w 2016 roku 17 proc. i był wyższy o 0,3 pkt proc. od poziomu osiągniętego w roku 2015.
Natomiast, jak wynika z danych opublikowanych dzisiaj przez Eurostat, w 2017 roku udział energetyki odnawialnej w konsumpcji energii w elektroenergetyce, ciepłownictwie i transporcie w Unii Europejskiej wzrósł o 0,5 pkt proc. do 17,5 proc.
Tymczasem zgodnie z unijnym prawem, Unia Europejska powinna osiągnąć w 2020 roku udział OZE w konsumpcji energii na poziomie 20 proc.
Z danych Eurostatu wynika, że w 2017 r. udział energii odnawialnej w konsumpcji energii elektrycznej, cieplnej i w transporcie w Polsce wyniósł 10,9 proc. Wcześniej, w 2016 r. wskaźnik ten osiągnął w przypadku naszego kraju wartość 11,3 proc. i był niższy od wskaźnika z roku 2015 (11,7 proc.) oraz poziomu osiągniętego w roku 2014 (11,5 proc.).
Niewywiązanie się z krajowego celu OZE na 2020 r. może oznaczać dla krajów UE konieczność uzupełniania braków zielonej energii m.in. poprzez tzw. transfery statystyczne, czyli zakupienie „wirtualnej” energii z OZE od państw, które w ramach swoich celów wypracowały nadwyżkę.
Najwyższa Izba Kontroli oszacowała pod koniec ubiegłego roku, że Polska prawdopodobnie stanie przed koniecznością dokonania statystycznego transferu energii z OZE z państw członkowskich, które mają nadwyżkę tej energii, szacując koszty tego transferu nawet na 8 mld zł.
Wiadomo, że podobnego problemu nie będzie mieć przynajmniej 11 krajów Unii Europejskiej, które już w 2017 roku osiągnęły zakładane poziomy udziału energii odnawialnej w krajowych miksach energetycznych, zgodne z krajowymi celami na rok 2020.
Wśród tych państw są Bułgaria, Czechy, Dania, Estonia, Chorwacja, Włochy, Litwa, Węgry, Rumunia, Finlandia oraz Szwecja. Natomiast około 1 pkt proc. do krajowego celu OZE na 2020 r. ma brakować Łotwie i Austrii.
Na przeciwnym biegunie – obok Polski – są następujące, wymienione przez Eurostat kraje: Holandia, której brakuje 7,4 pkt proc., Francja (6,7 pkt proc.), Irlandia (5,3 pkt proc.), Wielka Brytania (4,8 pkt proc.), Luksemburg (4,6 proc.) oraz Belgia (3,9 pkt proc.).
Największy udział zielonej energii w krajowym zużyciu energii w Unii Europejskiej w 2017 roku miały Szwecja (54,5 proc.), Finlandia (41 proc.), Łotwa (39 proc.), Dania (35,8 proc.), Austria (32,6 proc.), z kolei najmniejszy udział OZE w krajowych miksach energetycznych miały w 2017 r. Luksemburg (6,4 proc.), Holandia (6,6 proc.) oraz Malta (7,2 proc.).
Realizacja krajowych celów OZE na rok 2020. Dane w %. Źródło: Eurostat 2019. Opracowanie: Gramwzielone.pl.
Cel na rok 2030
Zgodnie z nową strategią energetyczną Unii Europejskiej, unijny cel OZE na 2030 rok określono na 32,5 proc. Jednak ten cel będzie wiążący tylko na poziomie całej Unii Europejskiej. W przeciwieństwie do celu na rok 2020, nie złożą się na niego obowiązkowe cele krajowe.
Cel dotyczący udziału zielonej energii w roku 2030 w unijnym miksie energetycznym ma zostać poddany przeglądowi w roku 2023. Wówczas będzie można go tylko podnieść, ale nie obniżyć.
Realizację unijnego celu OZE na rok 2030 mają zapewnić regulacje zawarte w przyjętym pod koniec 2018 roku rozporządzeniu o zarządzaniu unią energetyczną.
To rozporządzenie nakłada na kraje członkowskie obowiązek przygotowania krajowych planów na rzecz energii i klimatu na lata 2021-2030, w których kraje UE wskażą, jak zamierzają zwiększać udział energii odnawialnej w swoich miksach energetycznych do roku 2030.
W projekcie takiego dokumentu przedstawionym kilka tygodni temu przez Ministerstwo Energii znalazł się cel zwiększenia udziału OZE w konsumpcji energii w Polsce jedynie do 21 proc. do roku 2030. Natomiast udział OZE wyłącznie w produkcji energii elektrycznej ma do tego czasu wzrosnąć do ok. 27 proc. Z kolei udział OZE w ciepłownictwie i chłodnictwie ma rosnąć o 1-1,3 pkt proc. średniorocznie, a w transporcie przewiduje się osiągniecie 10-procentowego udział energii odnawialnej w 2020 r. oraz 14 proc. w perspektywie 2030 r.
Założenia polskiego planu na rzecz energii i klimatu na lata 2021-2030 mają teraz podlegać konsultacjom z Komisją Europejską. Finalna wersja planu ma być gotowa do końca 2019 r.
redakcja@gramwzielone.pl
© Materiał chroniony prawem autorskim. Wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu tylko za zgodą wydawcy Gramwzielone.pl Sp. z o.o.
