Jak przygotować się do budowy farmy fotowoltaicznej?
Jak, krok po kroku, od strony technicznej, prawnej i organizacyjnej wygląda budowa farmy fotowoltaicznej?
Eksperci firmy Solsum pokazują kolejne etapy procesu inwestycyjnego: od wyboru działki, przez projekt, pozwolenia, przyłącze aż po uzyskanie dofinansowania, udział w aukcji OZE i uzyskanie koncesji.
- Polska zamyka kopalnie. Podpisano umowę między związkami, rządem i czołowym producentem węgla PGG w sprawie restrukturyzacji branży górniczej. Umowa zakłada koniec polskiego górnictwa węgla kamiennego i zamknięcie kopalń najpóźniej do 2049 r.
- Nastąpią duże podwyżki cen prądu już od stycznia 2021. Przedsiębiorcy, w tym zarówno fabryki, telekomy i banki, jak i małe firmy usługowe, a także samorządy, szpitale oraz inne instytucje dopłacą do rynku mocy dwukrotnie więcej niż się spodziewali. Opłata mocowa na 2021 r. wyniesie aż 76,20 zł w przeliczeniu na każdą skonsumowaną megawatogodzinę energii w godzinach szczytowego poboru! W przypadku dużych fabryk i sieci handlowych wzrost rocznych kosztów energii elektrycznej w związku z opłatą mocową może być nawet sześciocyfrowy. Rozwiązaniem może być fotowoltaika.
- Polski rząd przewiduje, że do 2040 roku węgiel będzie stanowił zaledwie 11% miksu energetycznego kraju – spadek z około 80% obecnie.
- Polska może być w tym roku czwartym co do wielkości rynkiem energii fotowoltaicznej w Europie pod względem instalacji wykonanych w 2020 r.
- Rząd przewiduje, że do 2040 roku moc elektrowni fotowoltaicznych będzie dominować w krajowej energetyce.
- PGE ogłosiło plan budowy ponad 3000 MWp farm fotowoltaicznych w ciągu najbliższych 10 lat.
Według rządowych planów w tegorocznej aukcji (2020 r.) tylko w koszyku wiatrowo-fotowoltaicznym do 1 MW energię sprzedadzą inwestorzy planujący budowę farm fotowoltaicznych o łącznej mocy około 800 MWp.
Do udziału w aukcjach OZE można zgłosić jedynie gotowe projekty z uzyskanymi pozwoleniami.
Jak przygotować inwestycję w farmę fotowoltaiczną i skutecznie zgłosić ją do aukcji? Odpowiadają eksperci z firmy SOLSUM na co dzień zajmujący się projektowaniem i kompleksową obsługą procesu inwestycyjnego farm PV, posiadający 8-letnie doświadczenie i portfolio ponad 300 MWp zaprojektowanych farm PV na terenie całego kraju.
1. Audyt i wybór działki pod farmę fotowoltaiczną
Pierwszym etapem jest wybór odpowiedniej lokalizacji. Ma to ogromne znaczenie, ponieważ nie każda działka nadaje się pod budowę farmy fotowoltaicznej i nie na każdej działce taka inwestycja będzie tak samo rentowna.
W tym celu przeprowadza się audyt potencjalnej lokalizacji w celu analizy stanu prawnego działki i uwarunkowań terenu, analizy zapisów dotyczącego Miejscowego Planu Zagospodarowania Przestrzennego lub jego braku, a także analizę baz dotyczących obszarów chronionych, możliwości przyłączenia do sieci i pozostałych danych.
Solsum
Taki profesjonalny audyt lokalizacji pod budowę farmy fotowoltaicznej kosztuje zazwyczaj poniżej 0,1% wartości całej inwestycji, a pozwoli na wczesnym etapie zweryfikować i wyselekcjonować najlepsze lokalizacje i wykluczyć te mało atrakcyjne i co za tym idzie, pomoże zaoszczędzić czas i pieniądze na dalszych etapach.
Raport z audytu wskaże potencjalne ryzyka. Na tym etapie można wykazać, że pomimo dobrych warunków gruntowych koszt przyłączenia do sieci ze względu na odległość inwestycji do miejsca przyłączenia będzie zbyt wysoki.
Pozytywna ocena działki po audycie to podstawa do dalszych działań projektowych i rozpoczęcia ścieżki administracyjnej.
Jednostka przeprowadzająca audyt powinna mieć dostęp do aktualnych baz dotyczących terenów chronionych i tzw. otulin, czyli wydzielonych obszarów ochronnych wokół chronionego przyrodniczo terenu.
Na tym eptapie znaczenie ma dostęp do sprawdzonych baz radiacji oraz znajomość interpretacji zapisów miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego (MPZP), a także praktyczne doświadczenie w prowadzeniu procesu inwestycyjnego.
Wyniki audytu są przekazywane w formie przejrzystego raportu wraz z opisem i zaleceniami dalszych kroków.
2. Projekt koncepcyjny i kluczowe pozwolenia
Kolejnym etapem będzie zaprojektowanie farmy fotowoltaicznej, stworzenie planu zagospodarowania terenu z układem paneli na działce, optymalny dobór urządzeń, analiza zacienienia rzędów modułów, określenie odstępów pomiędzy stołami z modułami, trasy kablowe, schemat elektryczny, dobór stacji transformatorowej, system monitoringu, oświetlenia, ogrodzenia, przygotowanie analizy szacowanej produkcji energii elektrycznej z podziałem na średnią produkcję energii, miesięczną i roczną, dla danej lokalizacji wraz z dokonaniem kalkulacji efektywności całego systemu na podstawie meteorologicznych oraz radiacyjnych baz danych.
Ten etap jest kluczowy, ponieważ wtedy wybieramy technologię i główne parametry całej farmy fotowoltaicznej, na które potem będą wydane decyzje urzędowe m.in. warunki przyłączeniowe.
Solsum
Dla przykładu: przy elektrowni fotowoltaicznej o mocy 1 MWp, każde 3% strat w produkcji energii oznacza o kilkaset tysięcy złotych mniejsze przychody w okresie życia elektrowni, a różnice w produkcji pomiędzy samymi tylko modułami mogą wynosić ponad 20% rocznie! Dlatego tak ważna jest optymalizacja całego projektu pod kątem efektywności produkcji energii oraz kosztów. Profesjonalna koncepcja projektowa, poparta wyliczeniami, przekłada się na oszczędności na etapie budowy i eksploatacji.
Po opracowaniu koncepcji projektowej kolejnym krokiem będzie uzyskanie decyzji administracyjnych, czyli warunków zabudowy, decyzji środowiskowej, warunków przyłączeniowych itp.
Niezbędnym dokumentem dla farm fotowoltaicznych na działkach o powierzchni powyżej 0,5ha dla obszarów chronionych oraz działek o powierzchni powyżej 1 ha na obszarach niechronionych jest decyzja o środowiskowych uwarunkowaniach.
W tym celu należy przygotować wniosek o wydanie takiej decyzji wraz załącznikami i szczegółowym opisem wpływu przedsięwzięcia na środowisko zakresu planowanej inwestycji (takie oddziaływanie zawsze występuje).
W tym celu opracowana jest karta informacyjna przedsięwzięcia. Jest to niezbędny dokument, który szczegółowo opisuje oddziaływanie farmy fotowoltaicznej na środowisko przyrodnicze zarówno na etapie jej budowy jak i eksploatacji, a także opisuje, w jaki sposób to oddziaływanie będzie minimalizowane na każdym etapie inwestycji.
Niepełna lub mało szczegółowa karta informacyjna przedsięwzięcia uniemożliwia lub wydłuży całą procedurę uzyskania decyzji. W niektórych sytuacjach może pojawić się konieczność przeprowadzenia raportu oddziaływania na środowisko, co oczywiście wiąże się z dodatkowymi kosztami i wydłużeniem tego etapu.
Solsum
Na tym etapie uzyskujemy również warunki przyłączeniowe. Operator we wniosku o wydanie warunków przyłączeniowych wymaga określenia szczegółowych parametrów technicznych na które zostają potem wydane warunki przyłączenia. Czas na rozpatrzenie wniosku wynosi do 150 dni. Po złożeniu wniosku konieczne jest też wniesienie zaliczki na poczet opłaty przyłączeniowej w wysokości 30 zł za każdy kW mocy przyłączeniowej.
Częstym zjawiskiem jest składanie wniosku ogólnego bez dokładniejszych wyliczeń poprzedzonych doborem i konfiguracją falowników itp. z etapu projektowego oraz analiz, aby tylko zarezerwować moc przyłączeniową, co niestety przynosi skutek odwrotny do zamierzonego.
Zamiast przyspieszenia procedury, wydłuża to cały proces i generuje dodatkowe koszty, ponieważ będą wymagane uzupełnienia oraz dodatkowe dane, a także później na etapie inwestycyjnym pojawi się konieczność uzyskiwania decyzji zamiennych i ponownych uzgodnień nowych rozwiązań, poprawek; dlatego, że warunki przyłączenia są wydawane na konkretne urządzenia wytwórcze. We wniosku należy określić ich typ, model i ich parametry, zatem każde zmiany wymagają dodatkowych uzgodnień, co nie zawsze jest możliwe i może kolidować z uzyskanymi decyzjami o warunkach zabudowy czy decyzją środowiskową i często cała procedura musi być powtórzona.
Do wniosku o warunki przyłączeniowe należy dołączyć także dodatkowe załączniki np. tytuł prawny do nieruchomości, warunki zabudowy lub potwierdzenie zgodności z miejscowym planem zagospodarowania, planowany elektryczny i topograficzny schemat obiektu, uwzględniający schemat stacji SN/WN oraz długości linii kablowych SN, schemat stacji NN/SN, długości i przekroje linii kablowych nn oraz pozostałe wymagane dokumenty.
Na podstawie projektu koncepcyjnego w zależności od potrzeb wykonuje się też biznes plan wraz z analizą rentowności i ryzyka inwestycyjnego. Nasz dział prawny to także doradztwo prawno-podatkowe w zakresie wyboru formy działalności gospodarczej, opracowanie umów dzierżawy, zakupu działek itp.
3. Pozwolenie na budowę
Efektem poprzedniego etapu będą uzyskane decyzje administracyjne, zatem kolejnym krokiem będzie projekt budowlany zgodny z warunkami przyłączeniowymi, miejscowym planem zagospodarowania lub warunkami zabudowy. Na etapie projektu budowlanego prowadzone są także wszelkie uzgodnienia wraz z niezbędnymi opiniami i ekspertyzami zgodnie z aktualnymi przepisami.
Etap ten składa się z kompleksowego przygotowania i opracowania dokumentacji projektowej. Projekt budowlany to część architektoniczna, część budowlana oraz część elektryczna. Opracowaniem zajmuje się zespół branżystów ze stosownymi uprawnieniami.
4. Aukcja OZE, koncesja URE
Do aukcji OZE mogą przystąpić projekty posiadające pozwolenie na budowę i pozostałe decyzje. Aukcje odbywają się cyklicznie zgodnie z harmonogramem dla każdego źródła OZE, ustalanym przez Urząd Regulacji Energetykinna warunkach określanych na podstawie rządowych rozporządzeń.
‒ W przypadku fotowoltaiki możemy mówić o pewnego rodzaju „boomie”. Ta technologia stanowi istotny składnik przyszłego energy-mix. Mamy więc aukcje dedykowane energii ze słońca, jest program prosument, są programy o charakterze inwestycyjnym jak np. „Mój prąd”. To wszystko sprawia, że w przypadku energii ze słońca możemy zacząć mówić już o gigawatach mocy zainstalowanej, która będzie szczególnie przydatna w czasie letniego szczytu zapotrzebowania na energię elektryczną – zauważa Rafał Gawin, prezes URE.
Zgodnie z przepisami ustawy o odnawialnych źródłach energii wykonywanie działalności gospodarczej w zakresie wytwarzania energii elektrycznej z odnawialnych źródeł energii wymaga uzyskania koncesji. W przypadku farm fotowoltaicznych obowiązek uzyskania koncesji dotyczy instalacji o mocy powyżej 500 kWp.
Po wygraniu aukcji inwestorzy mają 24 miesiące na budowę farmy fotowoltaicznej. W tym czasie konieczne jest również uzyskanie koncesji na wytwarzanie energii elektrycznej. Uzyskanie koncesji powinno potrwać około miesiąca, jednak jest to także uzależnione od kompletności wniosku wraz z listą załączników.
Przygotować inwestycję krok po kroku czy może kupić gotowy projekt z uzyskanymi decyzjami?
Z punktu widzenia podmiotu, który zamierza sprzedawać lub dzierżawić działki pod budowę farm fotowoltaicznych, przygotowanie działek wraz z projektami i decyzjami znacznie podniesie ich wartość, co stanowi będzie dodatkowe źródło dochodu.
Z punktu widzenia inwestora kupno gotowego projektu będzie skutkowało możliwością szybszego uruchomienia inwestycji, ale minusem będzie znacząco wyższa cena oraz ograniczone możliwości wpływu na przyjęte rozwiązania. Warto także zweryfikować taki gotowy projekt pod kątem przyjętych w nim rozwiązań technicznych i uwarunkowań formalno-prawnych.
Jak uzyskać dofinansowanie na farmę fotowoltaiczną?
Najczęstsze formy finansowania inwestycji w fotowoltaikę to kredyty, leasingi, dotacje unijne i środki własne. Podobnie jak w przypadku aukcji OZE, aby skorzystać z dofinansowań np. ze środków unijnych, inwestycja musi być już na pewnym etapie zaawansowania, z warunkami przyłączenia i pozwoleniem na budowę. Zatem planując farmę fotowoltaiczną z myślą o przyszłorocznych aukcjach i nowej perspektywie unijnej, warto już teraz zacząć od przygotowania dokumentacji i uzyskania decyzji administracyjnych.
Wolne moce przyłączeniowe cały czas się zmniejszają, mamy aktualnie boom na rynku farm fotowoltaicznych.
Podsumowanie
Proces inwestycyjny farmy fotowoltaicznej wymaga znajomości technologiii, zagadnień elektrycznych, prawnych, budowlanych, środowiskowych oraz ustawy o OZE.
Na pierwszy rzut oka cały proces budowy farm fotowoltaicznych może wydawać się skomplikowany i czasochłonny, jednak porównując z inwestycjami w w inne odnawialne źródła jest najkrótszy i najtańszy w przygotowaniu, a dzięki zespołowi doświadczonych branżystów dostępnych w SOLSUM cała procedura przebiega płynnie i profesjonalnie, co potwierdzają liczne referencje.
Zapraszamy do kontaktu
SOLSUM sp. z o.o.
tel. 18 540 91 40, 665 778 500
artykuł sponsorowany
