Generacja z małych instalacji OZE w Polsce. Dominuje jedna technologia
W wyszczególnionej w ustawie o odnawialnych źródłach energii grupie małych instalacji OZE o mocy od 50 kW do 500 kW zdecydowanie najwięcej energii powstaje w elektrowniach wodnych. Największy wzrost generacji w stosunku do danych za rok 2017 w ubiegłym roku odnotowały natomiast małe elektrownie fotowoltaiczne.
Zgodnie ze znowelizowaną w lipcu 2018 r. ustawą o OZE, do grupy małych instalacji zaliczane są obecnie instalacje o łącznej mocy zainstalowanej elektrycznej większej niż 50 kW i mniejszej niż 500 kW, przyłączone do sieci elektroenergetycznej o napięciu znamionowym niższym niż 110 kV, a także o mocy osiągalnej cieplnej w skojarzeniu większej niż 150 kW i nie większej niż 900 kW.
To zmiana w stosunku do wcześniejszej wersji ustawy o OZE, w której minimalna i maksymalna moc elektryczna małej instalacji wynosiły odpowiednio 40 kW i 200 kW, a moc cieplna – 120 kW i 600 kW.
Rejestr małych instalacji prowadzi Urząd Regulacji Energetyki, który teraz opublikował zbiorczy raport w tym zakresie za 2018 rok – zgodnie z obowiązkiem nałożonym na URE w art. 17 ustawy o OZE.
Z danych Urzędu wynika, że najważniejszym źródłem energii pod względem ilości wytwarzanej energii w segmencie małych instalacji są elektrownie wodne.
Z tego źródła w 2018 r. wytworzono 109,6 GWh energii elektrycznej, z czego sprzedaż sprzedawcy zobowiązanemu wyniosła 100,6 GWh.
Drugim źródłem w segmencie małych instalacji pod względem generacji były biogazownie wykorzystujące biogaz inny niż rolniczy, które wytworzyły 60,7 GWh, z czego sprzedawcy zobowiązani kupili 17 GWh.
Trzecie pod względem wielkości produkcji energii były małe elektrownie fotowoltaiczne, w których wytworzono 27,5 GWh, z czego 15 GWh kupili sprzedawcy zobowiązani.
W małych elektrowniach wiatrowych wyprodukowano 10 GWh, z czego sprzedawcy zobowiązani odkupili 9,1 GWh, natomiast w małych elektrowniach biomasowych wytworzono 0,5 GWh, a 0,3 GWh trafiło do sprzedawców zobowiązanych.
W porównaniu do roku 2017 największy wzrost produkcji energii w małych instalacjach nastąpił w przypadku elektrowni fotowoltaicznych, z których w 2017 r. wytworzono niemal o 20 GWh mniej. Produkcja wyniosła 7,7 GWh, z czego sprzedawcy zobowiązani kupili 3,4 GWh.
Najwięcej energii z małych instalacji w 2017 r. wyprodukowano również z hydroelektrowni (105,4 GWh, z czego 95,7 GWh kupili sprzedawcy zobowiązani). W elektrowniach wytwarzających energię z biogazu innego niż rolniczy powstało 24,2 GWh, z czego sprzedawcy zobowiązani odkupili 4 GWh. W małych elektrowniach wiatrowych powstało 2,1 GWh, z czego 1,5 GWh zostało odkupione przez sprzedawców zobowiązanych, natomiast w ostatniej technologii wyszczególnionej w raporcie URE – w małych elektrowniach biomasowych – w 2017 r. powstało 174 MWh, z czego sprzedawcy zobowiązani odkupili 60 MWh.
Obowiązki wytwórcy w małej instalacji
Do obowiązków wytwórców energii w małej instalacji należy m.in. składanie w Urzędzie Regulacji Energetyki kwartalnego sprawozdania, w terminie do 30 dni od zakończenia każdego kwartału – na potrzeby prowadzonego przez URE rejestru.
Wytwórca energii w małej instalacji musi prowadzić dokumentację, w której odnotowuje dane na temat ilości wytworzonej energii, ilości energii sprzedanej sprzedawcy zobowiązanemu i osobno ilości energii sprzedanej odbiorcom końcowym, a także względnie informacje na temat zużytych paliw do wytwarzania energii elektrycznej oraz informacje o rodzaju tych paliw.
Składane co kwartał, w terminie do 30 dni od zakończenia kwartału, sprawozdanie powinno zawierać powyższe informacje, które są wymienione w ustawie o OZE, w art. 9 ust. 1 pkt 5.
Sprawozdanie trzeba złożyć do komórki Urzędu, która dokonała wpisu wytwórcy do rejestru, to jest do oddziału terenowego URE, do Departamentu Efektywności Energetycznej i Kogeneracji URE lub do Departamentu Źródeł Odnawialnych URE w Warszawie.
Sprawozdanie kwartalne należy przesłać po raz pierwszy za ten kwartał, w którym wytwórca został wpisany do rejestru, niezależnie od tego, czy wytworzył w tym kwartale energię elektryczną, przy czym „nowi” właściciele małych instalacji OZE, którzy zostali objęci tą definicją w wyniku ostatniej nowelizacji ustawy o OZE, a więc posiadający instalacje o mocach 200-500 kW, pierwsze sprawozdanie powinni złożyć do 30 dni po upływie III kwartału br.
Jak podkreśla URE, wykonywanie przez przedsiębiorcę działalności regulowanej bez wymaganego wpisu do rejestru jest nielegalne. Takie postępowanie stanowi wykroczenie, które zagrożone zostało karą ograniczenia wolności albo karą grzywny, o czym stanowi art. 601 § 1 Kodeksu wykroczeń.
Ponadto, zgodnie z art. 168 pkt 14 ustawy OZE wytwarzanie energii elektrycznej lub ciepła w małej instalacji OZE bez wpisu do rejestru grozi karą pieniężną w wysokości 1000 zł.
Co więcej, zgodnie z art. 15 ust. 2a ustawy OZE, wytwórca, który wykonywał działalność gospodarczą w zakresie małych instalacji bez wpisu do rejestru wytwórców energii w małej instalacji, może uzyskać wpis do rejestru nie wcześniej niż po upływie 3 lat.
Ponad 3 tys. instalacji w rejestrze URE
W opublikowanym przez Urząd Regulacji Energetyki zestawieniu, odzwierciedlającym stan na koniec 2018 r., znajdziemy w sumie 3043 instalacje OZE o łącznej mocy 8 514,2 MW.
W tym liczba elektrowni wiatrowych wynosi 1198, a instalacji fotowoltaicznych 671.W zestawieniu znajdziemy ponadto 586 instalacji wykorzystujących hydroenergię o mocy zainstalowanej elektrycznej do 0,3 MW, 98 elektrowni wodnych o mocy zainstalowanej elektrycznej do 1 MW, a także 68 hydroelektrowni o mocy zainstalowanej elektrycznej do 5 MW
Do tego dochodzi 109 biogazowni wykorzystujących biogaz z oczyszczalni ścieków, 97 biogazowni wykorzystujących biogaz składowiskowy, 95 wykorzystujących biogaz rolniczy, a także dwie biogazownie wykorzystujące biogaz mieszany.
Ponadto w zestawieniu znajdziemy 20 elektrowni wykorzystujących biomasę mieszaną, 18 jednostek wykorzystujących biomasę pochodzenia leśnego albo rolnego, a także 4 wykorzystujące biomasę z odpadów przemysłowych drewnopochodnych i celulozowo-papierniczych.
URE wymienia jeszcze 30 instalacji wykorzystujących technologię współspalania biomasy lub biopłynów z innymi paliwami (paliwa kopalne i biomasa/biopłyny), 6 instalacji termicznego przekształcania odpadów, a także 2 instalacje wykorzystujące technologię współspalania biogazu lub biogazu rolniczego z innymi paliwami (paliwa kopalne i biogaz).
Według stanu na koniec 2018 roku w Polsce znajdowały się wówczas odnawialne źródła energii o łącznej mocy 8 593,43 MW, z czego w ubiegłym roku przybyło jedynie 55,08 MW.
Na koniec 2018 r. największą łączną moc miały elektrownie wiatrowe (5 864,44 MW), następnie elektrownie biomasowe (1 362,87 MW), elektrownie wodne (981,5 MW), biogazownie (237,6 MW), a potencjał zarejestrowanych przez URE elektrowni fotowoltaicznych miał wynosić 146,99 MW.
Te dane Urzędu Regulacji Energetyki nie uwzględniają przy tym rosnącego potencjału instalacji OZE, zrealizowanych w modelu prosumenckim, które nie posiadają koncesji, nie są wpisane do rejestru wytwórców energii w małych instalacjach czy rejestru wytwórców biogazu rolniczego. URE uwzględnia jedynie mikroinstalacje objęte jeszcze systemem zielonych certyfikatów.
redakcja@gramwzielone.pl
© Materiał chroniony prawem autorskim. Wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu tylko za zgodą wydawcy Gramwzielone.pl Sp. z o.o.
