Akcyza przy sprzedaży zielonej energii: obecnie i w projekcie ustawy o OZE

Producentom i sprzedawcom energii z OZE przysługuje prawo korzystania ze zwolnienia z akcyzy, którego przedmiotem jest zielona energia, jak również energia zużywana do produkcji energii w OZE czy do podtrzymywania procesów produkcyjnych energii elektrycznej. W praktyce podmioty te mogą jednak mieć problemy z wypełnieniem warunków, które pozwalają na skorzystanie z ulgi podatkowej. Ponadto, projekt ustawy o OZE przewiduje dodatkowe podmiotowe ograniczenia korzystania ze zwolnienia z podatku akcyzowego dla OZE. 

Zwolnienie z akcyzy energii OZE

Jak wskazuje Katarzyna Klimkiewicz-Deplano, Doradca podatkowy, Partner w kancelarii Advicero Tax, zgodnie z obecnie obowiązującymi przepisami ustawy o podatku akcyzowym (art. 30 ust. 1) energia elektryczna wytworzona z odnawialnych źródeł energii jest zwolniona z akcyzy (w innym przypadku byłaby opodatkowana podatkiem w wysokości 20 PLN/MWh). Uproszczoną procedurę korzystania ze zwolnienia z podatku akcyzowego przedstawia poniższy schemat: 

REKLAMA

Transakcja sprzedaży zielonej energii do spółki zajmującej się obrotem energią elektryczną nie znajduje się w kręgu przedmiotów opodatkowania w świetle ustawy o podatku akcyzowym. To kolejne ogniwo, czyli dystrybutor – spółka zajmująca się obrotem energią elektryczną – wykonuje transakcję sprzedaży energii do odbiorców końcowych i w odniesieniu do tej sprzedaży może korzystać ze zwolnienia z podatku akcyzowego. Kwota podatku akcyzowego jest zwracana w oparciu o składane dokumenty, potwierdzające umorzenie świadectwa pochodzenia.

Zwolnienie dla energii nabywanej do produkcji energii oraz podtrzymywania procesów produkcyjnych energii elektrycznej

W przypadku producentów energii przepisy ustawy o podatku akcyzowym przewidują zwolnienie z akcyzy w odniesieniu do  zużycia energii elektrycznej w procesie produkcji energii elektrycznej, jak również dla zużycia tej energii w celu podtrzymywania tych procesów produkcyjnych (art. 30 ust. 6 i 7 ustawy o podatku akcyzowym).

Należy podkreślić, iż z powyższego zwolnienia można skorzystać nie w każdym przypadku zużycia energii elektrycznej na własne potrzeby, lecz wyłącznie dla tej części energii elektrycznej, która jest zużywana do:

• produkcji energii elektrycznej (w tym również energii OZE),
• podtrzymywania procesów produkcyjnych energii elektrycznej (w tym również energii OZE).

Dodatkowo, aby producent energii mógł skorzystać z rzeczonego zwolnienia, musi spełnić określone wymogi określone w §2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 16 września 2013 r. w sprawie warunków stosowania niektórych zwolnień od podatku. W świetle ww. regulacji zwolnienie, o którym mowa w art. 30 ust. 6 i 7 ustawy o podatku akcyzowym, ma zastosowanie pod warunkiem, że podmiot zużywający energię elektryczną:

REKLAMA

1. prowadzi ewidencję pozwalającą na określenie ilości zużytej energii elektrycznej i sposobu jej wykorzystania;
2. przekazuje do właściwego naczelnika urzędu celnego, do 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym nastąpiło zużycie energii, oświadczenie o ilości zużytej energii elektrycznej i sposobie jej wykorzystania (dalej: Oświadczenie).

Z kolei, Oświadczenie powinno zawierać następujące informacje:

1. nazwę i adres siedziby podmiotu zużywającego energię elektryczną oraz jego identyfikator podatkowy NIP;
2. ilość zużytej energii elektrycznej;
3. sposób wykorzystania energii elektrycznej;
4. datę i miejsce sporządzenia oświadczenia oraz czytelny podpis osoby składającej oświadczenie.          

Rzeczone zwolnienie ma charakter uprawnienia, natomiast wskazany termin składania Oświadczeń do 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym nastąpiło zużycie energii, jest terminem zawitym – tzn. nieprzekraczalnym. Konsekwentnie, w przypadku braku złożenia w wymaganym terminie Oświadczeń lub nie spełnienia pozostałych wyżej wskazanych warunków, producent energii:

• traci uprawnienie do zwolnienia z podatku akcyzowego,
• jest zobowiązany do zarejestrowania się jako podatnik podatku akcyzowego,
• musi sporządzić deklaracje podatku akcyzowego i
• jest zobligowany do zapłaty zaległej akcyzy.

Warto w tymi miejscu wspomnieć, że podmiot produkujący energię z OZE i posiadający koncesję w zakresie produkcji elektrycznej co do zasady w przypadku zużycia energii staje się podatnikiem w zakresie podatku akcyzowego. Zwolnienie, o którym mowa powyżej, tyczy się jedynie zużycia przez taki podmiot energii w procesie produkcji energii elektrycznej. Natomiast w przypadku, gdy podmiot produkujący energię z OZE kupuję energię i zużywa ją na czynności inne niż te związane z produkcją energii (np. na potrzeby własnego biura), lub energia taka jest odsprzedawana, to podmiot taki staje się podatnikiem w zakresie akcyzy w stosunku do tych czynności.

Podatek akcyzowy w świetle projektu ustawy o OZE

Zgodnie z uzasadnieniem aktualnej wersji projektu ustawy z dnia 7 lipca 2014 r. o OZE, wyprodukowana zielona energia, zakupiona w ramach nowo tworzonego systemu aukcyjnego, nie będzie korzystała ze zwolnienia z akcyzy.

W świetle uzasadnienia, celem projektowanej regulacji jest zapewnienie optymalizacji kosztów systemu wsparcia dla energetyki odnawialnej i efektywności ekonomicznej projektowanych rozwiązań oraz uproszczenie mechanizmów wsparcia, przy jednoczesnym zapewnieniu zgodności regulacji z przepisami Konstytucji RP w zakresie równego traktowania wytwórców energii elektrycznej z OZE.

Zdaniem legislatorów, powyższy postulat będzie zrealizowany w ten sposób, że regulacja zachowywałaby nabyte prawa przedsiębiorców wytwarzających energię z OZE, tj. zwolnienie z podatku akcyzowego, pod warunkiem przedstawienia dokumentu potwierdzającego umorzenie świadectwa pochodzenia energii.

Niewykluczone jednak, że powyższe podmiotowe ograniczenie stosowania zwolnienia zostanie zakwestionowane ze względu na niezgodność z prawem UE. Ustawodawca unijny bowiem przewiduje możliwość zwolnienia od akcyzy energii z odnawialnych źródeł, ale nie dopuszcza już różnicowania tych źródeł. W konsekwencji, energia z OZE wytwarzana pod rządami nowej ustawy o OZE może podlegać dodatkowemu obciążeniu z tytułu podatku akcyzowego.

Katarzyna Klimkiewicz-Deplano, Doradca Podatkowy, Partner w Advicero Tax Sp. z o.o. / Sławomir Patejuk, Manager w Advicero Tax Sp. z o.o. / www.advicero.eu