Operatorzy sieci odmówili przyłączenia źródeł o mocy ponad 83 GW

Operatorzy sieci odmówili przyłączenia źródeł o mocy ponad 83 GW
Unsplash

W 2023 r. po raz kolejny wzrosła liczba odmów wydania warunków przyłączenia do sieci odnawialnych źródeł energii. Zdecydowanie najwięcej odmów otrzymywali inwestorzy działający na terenie województw zachodniopomorskiego, mazowieckiego i wielkopolskiego.

Informacje o przypadkach odmowy wydania warunków przyłączenia do sieci są wysyłane przez operatorów sieci do oddziałów terenowych Urzędu Regulacji Energetyki (URE). Na tej podstawie regulator zbiera dane o odmowach w skali całego kraju.

W swoim najnowszym sprawozdaniu dotyczącym działalności w 2023 roku URE informuje, że w zeszłym roku operatorzy sieci rozpatrzyli negatywnie łącznie 7448 wniosków o wydanie warunków przyłączenia do sieci elektroenergetycznej dla planowanych jednostek wytwórczych o mocy 83,61 GW (dla porównania: całkowita moc odnawialnych źródeł energii w Krajowym Systemie Elektroenergetycznym na koniec 2023 r. wynosiła 28,3 GW – wzrosła w zeszłym roku o około 6 GW).

REKLAMA

Gdzie jest najwięcej odmów przyłączenia?

Najwięcej odmów wydania warunków przyłączenia do sieci za zeszły rok URE odnotowuje dla inwestycji realizowanych na terenie województw: mazowieckiego (13,4 GW), zachodniopomorskiego (10,2 GW) oraz wielkopolskiego (9,9 GW).

Wolumen odmów wydanych w zeszłym roku to wyraźny wzrost względem liczby odmów wydanych w 2022 r. (7023 odmowy na 51,05 GW), a zwłaszcza w stosunku do odmów wydanych we wcześniejszych latach (2021: 3751 odmów na 14,45 GW, 2020: 1322 odmowy na 6,15 GW).

Główną przyczyną odmów przyłączenia do sieci przez operatorów sieci elektroenergetycznych w 2023 r. miał być brak zaistnienia warunków technicznych. Miało to wynikać z przeciążenia sieci średnich i wysokich napięć oraz braku zapasu mocy w Głównych Punktach Zasilania.

URE informuje, że w zeszłym roku 3568 odmów (41,83 GW) było spowodowane brakiem warunków technicznych przyłączenia do sieci, a 2231 odmowy (17,86 GW) – względami ekonomicznymi. W 1649 przypadkach (23,9 GW) odmowa była podyktowana jednocześnie występującym brakiem warunków technicznych, jak i ekonomicznych.

Strategie operatorów sieci dystrybucyjnych

Tauron Dystrybucja zapewnia, że na terenie działania tego operatora (południe kraju) nie było przypadków odmowy wydania warunków przyłączenia do sieci, jeśli na danym odcinku sieci była dostępna moc przyłączeniowa. Gdy była ona niższa od wnioskowanej przez inwestora, spółka miała przekazywać informacje o dostępnych mocach.

Inaczej było w przypadku spółki PGE Dystrybucja, która w zeszłym roku wydała 69 odmów warunków przyłączenia do sieci w lokalizacjach, gdzie były wolne odpowiednie moce przyłączeniowe. Takie odmowy – wedle wyjaśnień spółki – były skutkiem wyników otrzymanych w indywidualnie przeprowadzonych ekspertyzach wpływu przyłączenia jednostki wytwórczej na sieć elektroenergetyczną.

W zeszłym roku PGE Dystrybucja w sumie odnotowała 1739 odmów wydania warunków przyłączenia dla OZE i 9 dla jednostek wytwórczych innych niż OZE. Spółka odnotowuje, że rozwój odnawialnych źródeł energii na obszarze jej działalności ma miejsce zwłaszcza na terenach, na których występuje niskie zaludnienie i na ogół brak jest przemysłu charakteryzującego się poborem energii elektrycznej w okresie szczytowej produkcji przez fotowoltaikę.

„Grunty te są relatywnie tanie i z tego powodu są atrakcyjne dla inwestorów. Z kolei brak dużych odbiorów przy niskim poborze energii elektrycznej ogranicza możliwość przyłączania kolejnych wytwórców ze względu na brak zapotrzebowania na energię elektryczną na danym obszarze” – wyjaśnia PGE Dystrybucja.

Działająca na północy kraju Energa-Operator informuje, że w 2023 r. wydawała odmowy warunków przyłączenia do sieci głównie dla inwestycji planowanych w lokalizacjach znajdujących się w głębi sieci średniego napięcia.

REKLAMA

Z kolei działająca w północno-zachodniej Polsce Enea-Operator w 2023 r. do najczęstszych przyczyn odmowy warunków przyłączenia do sieci zaliczyła brak spełnienia kryterium zapasu łącznej planowanej mocy wytwórczej w danym węźle sieciowym, a także przeciążenia parametrów sieci.

W zeszłym roku odmów wydania warunków przyłączenia nie zanotował natomiast operator systemu dystrybucyjnego na terenie Warszawy – Stoen Operator. Jak zauważa URE, ta spółka „dysponuje siecią dystrybucyjną o specyfice działania w warunkach typowo miejskich, w silnie zurbanizowanej infrastrukturze z niewielkimi obszarami wolnej przestrzeni pod nową zabudowę, co ogranicza stosowanie części technologii OZE”.

Spory o warunki przyłączenia dla magazynów energii

Urząd Regulacji Energetyki informuje, że skargi inwestorów na odmowę przyłączenia planowanych jednostek wytwórczych są przedmiotem postępowań administracyjnych.

Zgłaszane w 2023 r. skargi w tym zakresie dotyczyły przede wszystkim braku dotrzymania przez operatorów sieci zobowiązań w zakresie: terminów realizacji przyłączeń do sieci, opóźnień w przyłączaniu mikroinstalacji (w trybie na zgłoszenie), technicznych i prawnych aspektów realizacji procesu przyłączenia do sieci, a także wysokości opłaty za przyłączenie.

W swoim najnowszym raporcie URE podkreśla rosnącą aktywność inwestorów w obszarze wniosków o warunki przyłączenia dla magazynów energii. Nie informuje co prawda o liczbie wydanych odmów przyłączenia w zakresie magazynów energii, ale odnotowuje, że z tego powodu w 2023 r. wzrosło zainteresowanie rozstrzygnięciem sporu o odmowę przyłączenia magazynów energii.

W ubiegłym roku do regulatora krajowego rynku energetycznego trafiły 62 wnioski w sprawach spornych dotyczących odmowy przyłączenia instalacji OZE lub magazynu energii.

W ramach postępowań dotyczących odmowy przyłączenia instalacji OZE zostało wydanych 8 decyzji o braku istnienia po stronie przedsiębiorstwa energetycznego obowiązku przyłączenia do sieci elektroenergetycznej oraz 16 decyzji o umorzeniu postępowania.

W zakresie magazynów energii wydano 15 decyzji odmownych z uwagi na brak obowiązku przyłączenia do sieci elektroenergetycznej po stronie operatora sieci. Wydano ponadto 4 decyzje o umorzeniu postępowania, a w 4 przypadkach postanowiono o zwrocie wniosku.

Pozostałe postępowania w zakresie skarg na odmowy wydania warunków przyłączenia instalacji OZE i magazynów energii są w toku.

„Są to sprawy o skomplikowanym charakterze wymagające przeprowadzenia postępowania dowodowego na okoliczność istnienia warunków technicznych przyłączenia, opartego na informacjach specjalistycznych podmiotów zewnętrznych (jednostek badawczych) z zakresu elektroenergetyki, jak też niejednokrotnie przeprowadzenia dowodu z opinii biegłego z zakresu działania systemów elektroenergetycznych” – tłumaczy URE.

Piotr Pająk

piotr.pajak@gramwzielone.pl

© Materiał chroniony prawem autorskim. Wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu tylko za zgodą wydawcy Gramwzielone.pl Sp. z o.o.