NCSS: sytuacja w energetyce staje się nieprzewidywalna
– Polska potrzebuje realistycznej i spójnej strategii dla sektora energetycznego. Dynamicznie zmieniające się otoczenie międzynarodowe zarówno polityczne (agresywna polityka Rosji, ambiwalentne wyniki COP w Paryżu), ekonomiczne (spadające ceny surowców energetycznych, zwiększająca się konkurencyjność odnawialnych źródeł energii), prawne (proces liberalizacji rynku energii w Unii Europejskiej oraz integracja rynków) powodują, że konieczna jest realistyczna i spójna wizja rozwoju sektora energetycznego – zwracają uwagę dr Krzysztof Księżopolski oraz Tomasz Chmal, eksperci Narodowego Centrum Studiów Strategicznych.
Zdaniem ekspertów NCSS, brak takiej wizji powoduje, że „sytuacja w sektorze energetycznym staje się nieprzewidywalna, a decyzje dotyczące sektora energetycznego podejmowane są bardzo często ad hoc w oparciu o stanowisko różnych grup interesów, a nie pogłębioną analizę i strategiczne interesy państwa polskiego”.
Wśród najważniejszych założeń, które powinny towarzyszyć tworzeniu strategii energetycznej Polski eksperci NCSS wymieniają maksymalne wykorzystanie zasobów wewnętrznych (nieodnawialnych i odnawialnych), zmniejszenie zależności od obecnego i przyszłego importu surowców i energii z krajów ościennych, dążenie do stałej poprawy efektywności energetycznej na wszystkich poziomach (od wytwarzania paliw, poprzez produkcję, przesył i dystrybucję energii, aż po jej konsumpcję), dłuższą perspektywę planowania i inwestycji (np. do 2050), udział grup interesów i obywateli w procesie oraz uwzględnienie kosztów społecznych przyjętych rozwiązań.
Według ekspertów NCSS przedstawione założenia powinny być przedmiotem poważnej dyskusji publicznej oraz zmierzać do uzgodnienia racji stanu polskiej energetyki.
– Jest to tym bardziej konieczne, iż podjęte decyzje inwestycyjne dzisiaj będą powodowały koszty dla konsumentów przez nawet 60 lat po zakończeniu inwestycji, a skala zaangażowania finansowego firm może powodować zagrożenie dla konkurencyjności polskiej gospodarki i prowadzić do pułapki średniego dochodu. Strategia nie może być bezrefleksyjna i imitacyjna, a koszty jej realizacji muszą być jasne, a wybory transparentne. Podążanie drogą utartych schematów, bezrefleksyjnego myślenia i działania np. poprzez kopiowanie pewnych rozwiązań i polityk, czy uleganie silnym lobby nie będzie prowadzić do osiągnięcia sukcesu i znalezienia optymalnych kosztowo rozwiązań – czytamy w komunikacie NCSS.
– Strategia energetyczna może być punktem wyjścia do: ekspansji zagranicznej w celu pozyskania dostępu do złóż i technologii poza granicami, tworzenia zachęt do inwestycji w kraju oraz efektywnych działań na poziomie Unii Europejskiej. Sądzimy, że strategia energetyczna połączona z polityką gospodarczą, być może z wykorzystaniem mechanizmu offsetowego lub local content, znaczącymi nakładami na badania i rozwój w szeroko pojętym obszarze energetyki i efektywności energetycznej, ma dużą szansę zostać przygotowana i zrealizowana w następnych dziesięcioleciach – uważają eksperci NCSS.
Narodowe Centrum Studiów Strategicznych chce współpracować z krajowymi ekspertami i analitykami, praktykami związanymi z sektorem energetycznym oraz firmami i innymi instytucjami działającymi w tym sektorze.
– Choć finalnym celem jest wypracowanie założeń do dokumentu normatywnego, który regulował będzie te kwestie, w fazach początkowych zakładane jest przeprowadzanie badań, analiz oraz dyskusji bazujących na wspomnianych założeniach i skupiających się na faktach i twardych danych. NCSS dążyć będzie do opracowania dokumentu, który długofalowo reprezentować będzie strategiczne interesy Polski w obszarze sektora energetycznego, dzięki czemu będzie akceptowalny przez wszystkie siły polityczne w kraju – komentuje NCSS.
gramwzielone.pl / za NCSS