Dzielenie projektów farm fotowoltaicznych
Dzielenie przedsięwzięć oraz przedsięwzięcia powiązane technologicznie – instalacje PV
Pod koniec 2016 r. wystąpiłem do Urzędu Gminy, jako pełnomocnik inwestora, z dwoma wnioskami o uzyskanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach dla dwóch instalacji fotowoltaicznych o mocy zainstalowanej elektrycznej 1 MW każda. Jako, że instalacje mają być zlokalizowane na dwóch odrębnych nieruchomościach bezpośrednio sąsiadujących ze sobą oraz mają mięć taki sam przebieg linii przyłączeniowej do sieci OSD, osoby w UG odpowiedzialne za wydawanie decyzji, stwierdziły, że taka sytuacja może nosić znamiona niedozwolonego dzielenia przedsięwzięć oraz że instalacje bezpośrednio sąsiadujące ze sobą są powiązane technologicznie.
W piśmie z UG poproszono o wskazanie przyczyn podzielenia przedsięwzięcia tj. zamiast wystąpienia z wnioskiem o wydanie DUŚ dla jednej instalacji PV o mocy 2 MW, wystąpiono z wnioskiem dla dwóch inwestycji o identycznym zakresie. W piśmie tym, podniesiono, że w myśl art. 3 ust. 1 pkt. 13 ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz ocenach oddziaływania na środowisko „…przedsięwzięcia powiązane technologicznie kwalifikuje się jako jedno przedsięwzięcie, także jeżeli są one realizowane przez różne podmioty”. Przy czym nie wyjaśniono w jaki sposób dwie instalacje PV o mocy 1 MW każda, miałyby być powiązane ze sobą technologicznie.
Odnośnie możliwości wystąpienia dzielenia przedsięwzięć powołano się na Wytyczne Ministra Rozwoju Regionalnego z dnia 3 czerwca 2008 r. w zakresie postępowania w sprawie oceny oddziaływania na środowisko przedsięwzięć współfinansowanych z krajowych lub regionalnych programów operacyjnych, zgodnie z którymi „prawidłowo przeprowadzone postępowanie OOŚ powinno wskazywać całościowy wpływ przedsięwzięcia na środowisko. W przypadku przedsięwzięć powiązanych technologicznie niedopuszczalne jest zatem dzielenie ich na części i sporządzanie cząstkowych raportów OOŚ dla poszczególnych elementów przedsięwzięcia, które znajdują się na obszarze właściwości jednego organu administracji właściwego do wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach”.
Odnosząc się do powyższych kwestii, na początek należało zaznaczyć, że podstawową i jedyną przyczyną wystąpienia z wnioskami o wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach dla dwóch odrębnych przedsięwzięć polegających na budowie instalacji fotowoltaicznej o mocy do 1 MW każda, są zapisy i uwarunkowania zawarte w ustawie z dnia 20 lutego 2015 r. o odnawialnych źródłach energii (Dz. U. z 2015 r. poz. 478 z późn. zm.). Jak wiadomo, zgodnie z ww. ustawą, odnawialne źródła energii zostały podzielone na tzw. koszyki technologiczne oraz ze względu na moc zainstalowaną elektryczną, która w przypadku instalacji fotowoltaicznych oznacza moc zainstalowaną w źródle wytwórczym tj. w panelach fotowoltaicznych. Zgodnie z art. 77 ust. 4 pkt. 17 i 18, instalacje fotowoltaiczne zostały podzielone na dwie grupy: instalacje o mocy zainstalowanej elektrycznej nie większej niż 1 MW oraz instalacje o mocy zainstalowanej elektrycznej większej niż 1 MW. Na podstawie art. 73. ust. 1. Prezes URE ogłasza, organizuje i przeprowadza aukcje nie rzadziej niż raz w roku. Stosownie do art. 73 ust. 4. aukcje, przeprowadza się odrębnie dla instalacji odnawialnego źródła energii o łącznej mocy zainstalowanej elektrycznej: nie większej niż 1 MW oraz większej niż 1 MW. Jak wynika z powyższych przepisów złożenie wniosku dla dwóch instalacji o mocy do 1 MW każda, jest skutkiem tylko i wyłącznie konstrukcji przepisów i sposobu przeprowadzania aukcji dla odnawialnych źródeł energii, określonych w ustawie o OZE.
Odnosząc się do zagadnienia związanego z przedsięwzięciami powiązanymi technologicznie, należy podkreślić, że niniejsze przedsięwzięcia nie są ze sobą powiązane technologicznie, a jedynie opierają się na tej samej technologii wytwarzania energii ze źródeł odnawialnych. Każde przedsięwzięcie wymaga osobno uzyskania poszczególnych zezwoleń zmierzających do realizacji inwestycji i mogą one istnieć niezależnie od siebie. Odzwierciedlenie powyższego można znaleźć w wytycznych dotyczących oceny oddziaływania na środowisko projektów dofinansowanych w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Pomorskiego na lata 2014-2020 (Gdańsk, grudzień 2015 r.), w których podkreśla się, że „przez powiązanie technologiczne rozumie się obecność w zamierzeniu takich elementów, które dopiero istniejąc wspólnie powodują, że inwestycja będzie mogła być prawidłowo eksploatowana/użytkowana (przykładem powiązań technologicznych może być linia produkcyjna).”
Odnośnie dzielenia przedsięwzięć, należy podkreślić, że z pisma Ministerstwa Rozwoju Regionalnego z dnia 14 października 2011 r. wynika, „że z niedozwolonym dzieleniem przedsięwzięć w rozumieniu przepisów unijnych mamy do czynienia wówczas, gdyby taki podział prowadził do ominięcia wymogów dyrektywy OOŚ (zejście poniżej określonych progów celem uniknięcia procedury OOŚ). W przeciwnym przypadku nie można twierdzić, że cele dyrektywy zostały naruszone.” Również w wytycznych w zakresie postępowania w sprawie oceny oddziaływania na środowisko dla przedsięwzięć współfinansowanych z krajowych lub regionalnych programów operacyjnych z dnia 5 maja 2009 r. w pkt. 132 nr 3 Minister Rozwoju Regionalnego podkreśla, że w przypadku dzielenia przedsięwzięć chodzi o „praktyki, w ramach których dojdzie do dzielenia przedsięwzięć na dwie lub więcej części, tak aby każda z nich nie wymagała kwalifikacji (screeningu) i w efekcie całe przedsięwzięcie również jej uniknęło.”
Przekładając powyższe stwierdzenie na grunt omawianej sprawy, należy zauważyc,
że z dzieleniem przedsięwzięć mielibyśmy do czynienie w przypadku zejścia poniżej progu określonego w rozporządzeniu w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko, który dla instalacji fotowoltaicznych został określony za pomocą powierzchni planowanej do przekształcenia w wyniku realizacji przedsięwzięcia. Gdyby wnioski dotyczyły inwestycji o powierzchni zabudowy poniżej 1 ha, a ich łączna powierzchnia przekraczała próg określony w ww. rozporządzeniu, można by przypuszczać, że podział przedsięwzięć został wykonany w celu ominięcia przepisów prawa, co w niniejszej sprawie nie ma miejsca.
Po złożeniu do UG wyjaśnień, dokumenty zostały przesłane do Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska oraz do Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego, w celu wydania opinii dla przedmiotowych spraw. W otrzymanych niedawno opiniach nie dostrzeżono się ani powiązań technologicznych, ani dzielenia przedsięwzięć w celu ominięcia wymogów dyrektywy OOŚ. Mam nadzieję, że powyższe wyjaśnienie pomoże niektórym inwestorom w rozmowach z organami administracji publicznej, w przypadku zaistnienia podobnych sytuacji.
