Czyste Powietrze czeka na gminy – przedłużony nabór na operatorów

Gminy w całej Polsce mogą wciąż zgłaszać się do pełnienia roli operatora w programie Czyste Powietrze oraz prowadzenia punktów konsultacyjno-informacyjnych w ramach programu. Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej przedłużył nabór. Potwierdził także kontynuację współpracy z samorządami w zakresie prowadzenia punktów konsultacyjno-informacyjnych.

Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW) potwierdził wzmocnienie roli samorządów w realizacji programu Czyste Powietrze, podejmując dwie decyzje istotne dla gmin. Fundusz przedłużył nabór gmin na operatorów programu do 31 marca 2026 r. oraz potwierdził kontynuację współpracy z samorządami w zakresie prowadzenia punktów konsultacyjno-informacyjnych (PKI).

Wsparcie na poziomie lokalnym

NFOŚiGW podkreśla, że obecność doradców w gminach przekłada się na skuteczniejsze wdrażanie programu i poprawę jakości powietrza. Jak zaznacza Fundusz, to właśnie na poziomie lokalnym mieszkańcy najczęściej uzyskują informacje i wsparcie dotyczące dotacji, realizacji inwestycji termomodernizacyjnych oraz ich rozliczania.

REKLAMA

Operatorzy przede wszystkim zapewniają wsparcie beneficjentom uprawnionym do najwyższego poziomu dofinansowania oraz korzystającym z prefinansowania – od momentu złożenia wniosku aż po końcowe rozliczenie inwestycji. Pracownik gminy pełniący funkcję operatora tłumaczy beneficjentom zasady dofinansowania, wyjaśnia korzyści i pomaga przejść przez procedury formalne.

Gminy mogą pełnić rolę operatora programu Czyste Powietrze, prowadzić punkt konsultacyjno-informacyjny lub łączyć obie funkcje.

Przedłużony nabór na operatorów do 2026 r.

Według danych NFOŚiGW w całej Polsce dotychczas 1349 gmin zdecydowało się na pełnienie funkcji operatora, działa także 2138 punktów PKI.

Termin naboru gmin na operatorów programu Czyste Powietrze został wydłużony do 31 marca 2026 r.

NFOŚiGW informuje, że operatorem programu może zostać każda gmina, niezależnie od wcześniejszego udziału w PKI. Zgłoszenia należy składać do właściwego wojewódzkiego funduszu ochrony środowiska i gospodarki wodnej. Współpraca ma charakter elastyczny, a gmina może w dowolnym momencie wypowiedzieć porozumienie.

REKLAMA

Za realizację zadań operatorskich gminy otrzymują ryczałt w wysokości 1700 zł za jednego beneficjenta, wypłacany w dwóch transzach: po podpisaniu umowy o dofinansowanie oraz po końcowym rozliczeniu inwestycji. Zadania mogą być realizowane samodzielnie, we współpracy z inną gminą lub zlecane podmiotom zewnętrznym zgodnie z przepisami prawa.

PKI pozostają ważnym punktem kontaktu

NFOŚiGW podkreśla, że gminy, które nie zdecydują się na rolę operatora, mogą nadal prowadzić punkty konsultacyjno-informacyjne. Fundusz podał, że współpraca w tym zakresie będzie kontynuowana również w 2026 r., a punkty konsultacyjno-informacyjne pozostaną podstawowym i najbliższym mieszkańcom punktem kontaktu z operatorem programu Czyste Powietrze.

Dotychczas finansowanie PKI odbywało się w formie refundacji kosztów kwalifikowanych do 35 tys. zł rocznie, obejmujących m.in. wynagrodzenia, wyposażenie punktów oraz działania informacyjno-promocyjne.

Jak informuje NFOŚiGW, trwają prace nad modyfikacją zasad współpracy i katalogu kosztów kwalifikowanych, aby lepiej odpowiadały potrzebom zgłaszanym przez samorządy.

Akademia Czystego Powietrza dla gmin

NFOŚiGW rozwija również Akademię Czystego Powietrza, która stanowi systemowe wsparcie edukacyjne dla samorządów. Fundusz podał, że w ramach inicjatywy organizowane są webinary prowadzone przez ekspertów oraz przedstawicieli gmin pełniących funkcję operatorów.

Szkolenia obejmują m.in. zasady programu, proces składania wniosków, audyty energetyczne, rozliczenia oraz codzienną pracę z mieszkańcami. W tegorocznej edycji doświadczeniami dzielą się gminy z Mazowsza i Wielkopolski, które na co dzień realizują zadania związane z programem Czyste Powietrze.