Offshore i społeczności energetyczne skorzystają z Krajowego Planu Odbudowy
W piątek rząd zaprezentował projekt Krajowego Planu Odbudowy, który ma być podstawą do sięgnięcia po unijne środki przewidziane na odbudowę gospodarczą po kryzysie spowodowanym pandemią koronawirusa. Polsce ma przypaść 58 mld zł, z czego największa część ma zasilić inwestycje związane z zieloną energią i poprawą efektywności energetycznej. Beneficjentem wsparcia w obszarze OZE ma być zwłaszcza sektor morskiej energetyki wiatrowej oraz „społeczności energetyczne”.
Zaprezentowany przez rząd Krajowy Plan Odbudowy jest podstawą do skorzystania z unijnego Instrumentu Odbudowy i Zwiększenia Odporności, którego budżet sięga 750 miliardów euro. Z tej puli Polska będzie miała do dyspozycji około 58 miliardów euro. Na tę kwotę składa się 23,9 miliarda euro dotacji i 34,2 miliarda euro pożyczek.
Pieniądze w ramach KPO będą inwestowane w pięciu obszarach: odporność i konkurencyjność gospodarki – 18,6 miliarda złotych, zielona energia i zmniejszenie energochłonności – 28,6 miliarda złotych, transformacja cyfrowa – 13,7 miliarda złotych, dostępność i jakość ochrony zdrowia – 19,2 miliarda złotych, zielona i inteligentna mobilności – 27,4 miliarda złotych.
W kontekście odnawialnych źródeł energii autorzy projektu KPO podkreślają konieczność zrealizowania przez Polskę celu zwiększenia udziału zielonej energii w krajowym miksie energetycznym do roku 2030 do poziomu 32 proc. – zgodnie z przyjętą przez rząd Polityką energetyczną Polski do roku 2040.
– Szczególnie istotne dla procesu transformacji energetycznej będą działania zapewniające rozwój niskoemisyjnych źródeł wytwórczych i wzmocnienie elastyczności systemu energetycznego. W najbliższych latach dużą rolę w realizacji unijnych celów klimatycznych zacznie pełnić morska energetyka wiatrowa, toteż konieczne jest zapewnienie warunków do jej rozwoju. Przewidywany jest również dalszy, dynamiczny rozwój fotowoltaiki. Warunkiem niezbędnym dla rozwoju OZE, jak i energetyki rozproszonej, w tym prosumenckiej, jest rozwój inteligentnych sieci dystrybucyjnych i przesyłowych, a także magazynów energii – czytamy w dokumencie.
W kontekście energetyki prosumenckiej w dokumencie znajdziemy informacje o planowanym wdrożeniu do końca tego roku zmian legislacyjnych mających na celu implementację modelu prosumentów zbiorowych i wirtualnych.
W zakresie inwestycji wsparcie przewidziano dla projektów związanych z budową morskich farm wiatrowych, infrastruktury portowej pod offshore oraz instalacji OZE realizowanych przez społeczności energetyczne.
Planuje się m.in. przeznaczenie 437 mln euro na inwestycje w morskie farmy wiatrowe oraz infrastrukturę towarzyszącą. Planowany jest m.in. terminal instalacyjny i serwisowy dla offshore, który ma uzyskać pozwolenie na użytkowanie do końca 2024 r.
Jak czytamy w projekcie KPO, moc zainstalowanych morskich farm wiatrowych do roku 2026 ma wynieść 2,6 GW. Z kolei zgodnie z Polityką energetyczną Polski do 2040 r. nasze moce w offshore do 2040 r. mają sięgać 11 GW.
Kwota 97 mln euro ma zasilić inwestycyjne w OZE realizowane przez społeczności energetyczne, co – jak podkreślają autorzy KPO – nie tylko zwiększy moc zainstalowanych urządzeń, ale także aktywność społeczeństwa na rzecz modelu produkcji energii (prosumenci) i wykorzystania nowych źródeł energii odnawialnej.
W ramach KPO wspierane ma być powstanie 20 społeczności energetycznych – rozumianych jako klastry energii, spółdzielnie energetyczne i zbiorowe porozumienia prosumentów. Ich powstanie zaplanowano do trzeciego kwartału 2026 r. Tymczasem zgodnie z wcześniejszymi zapowiedziami rządu, do 2030 r. w naszym kraju ma powstać do 300 lokalnych obszarów energetycznych, które będzie cechować zdolność do samobilansowania.
Ponadto kwota 329 mln euro ma wesprzeć inwestycje służące zwiększeniu efektywności wykorzystania wyprodukowanej energii oraz odbioru jej ze źródeł rozproszonych. Planuje się m.in. wsparcie inwestycji w 379 km sieci przesyłowych, co ma umożliwić ograniczenie zużycia energii oraz przystosowanie sieci przesyłowej do nowego modelu produkcji energii.
Autorzy projektu KPO wskazują ponadto na obszary, które wymagają poprawy, aby wykorzystać potencjał źródeł odnawialnych.
– Wyzwaniem będzie uproszczenie i uelastycznienie zasad udzielania pomocy, a także zapewnienie większej stabilności legislacyjnej w obszarze regulacji dotyczących OZE. Skomplikowane procedury oraz częste zmiany regulacji zwiększają ryzyko inwestycyjne przedsiębiorców inwestujących w OZE, ograniczając tym samym możliwości kredytowania inwestycji, jak i generowania dochodów z działalności. Regulacje muszą także uwzględniać rozwój technologii, nowe formy współpracy (społeczności energetyczne) i konieczność włączania do systemu nowych mocy OZE zależnych od warunków atmosferycznych (przykładowe inwestycje powiązane: rozwój inteligentnej infrastruktury energetycznej, rynku bilansującego, magazynowania energii, technologii wodorowych) – czytamy w projekcie KPO.
Podkreśla się także konieczność rozwoju mocy w energetyce gazowej, która zdaniem autorów KPO ma zwiększać stabilność systemu energetycznego przed planowanym przez rząd uruchomieniem elektrowni jądrowej, co ma nastąpić w roku 2033.
W dokumencie poświęca się też uwagę technologiom wodorowym. – Konieczne będzie także wspieranie rozwoju umiejętności i 96 dostosowanie kadr do zmieniającego się rynku pracy i wyzwań transformacji energetycznej. Technologie te bowiem wymagać będą szeroko zakrojonych inwestycji w obszarach wytwarzania, magazynowania, dystrybucji i wykorzystania wodoru – czytamy w projekcie planu.
Moc zrealizowanych w ramach KPO instalacji do produkcji niskoemisyjnego wodoru, w tym elektrolizerów, wraz z infrastrukturą towarzyszącą ma wynieść, według autorów dokumentu, 400 MW. Ponadto w ramach KPO wskazuje się na cel uruchomienia 25 stacji tankowania i „bunkrowania” wodoru.
Autorzy dokumentu podkreślają też potrzebę wykorzystania potencjału, jaki posiada Polska w zakresie biometanu, który w sektorze odpadowym i branży rolno-spożywczej jest szacowany na blisko 7,8 mld m3. W projekcie KPO podano szacunki, zgodnie z którymi zapotrzebowanie na biometan w perspektywie 2030 r. wynosić będzie 1 mld m3/rok, co przełoży się na budowę około 500 instalacji o referencyjnej wielkości produkcji biometanu na poziomie 2 mln m3 . Dodatkowy popyt ma pochodzić z innych sektorów, m.in. przemysłu i ciepłownictwa w następstwie zapoczątkowania procesu „zazieleniania” sieci gazowych.
W sumie do Ministerstwa Funduszy i Polityki Regionalnej wpłynęło 1200 projektów zgłoszonych przez resorty zaangażowane w prace nad KPO, regiony oraz partnerów społecznych i gospodarczych. Pomysły były zbierane od lipca do sierpnia 2020 roku. Równolegle powstała matryca KPO zawierająca reformy oraz typy projektów do dofinansowania.
W piątek wraz z prezentacją projektu KPO rozpoczęły się prowadzone przez Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej konsultacje społeczne Planu, które potrwają do 2 kwietnia. Udział w konsultacjach może wziąć każdy. Po uzgodnieniu społecznym projektu KPO zostanie on przekazany do rozpatrzenia Radzie Ministrów.
Krajowy Plan Odbudowy musi przygotować każde państwo członkowskie. Kraje członkowskie mają czas na przekazanie swoich planów do Komisji Europejskiej do 30 kwietnia 2021 roku. Bruksela będzie mieć na zaakceptowanie planów 2 miesiące.
redakcja@gramwzielone.pl
© Materiał chroniony prawem autorskim. Wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu tylko za zgodą wydawcy Gramwzielone.pl Sp. z o.o.
