Rynek carbon w listopadzie
Najgłośniej komentowanym wydarzeniem minionego miesiąca było rozpoczęcie 30 listopada szczytu klimatycznego COP21 w Paryżu. Podczas konferencji delegaci reprezentujący 195 stron konwencji ds. zmian klimatu, w oparciu o opublikowany wcześniej projekt, będą starali się wypracować porozumienie, które ma być kontynuacją globalnej polityki klimatycznej ustanowionej w 1997 r. przez protokół z Kioto.
Nadrzędnym celem ONZ jest redukcja emisji gazów cieplarnianych, która przyczyni się do ograniczenia wzrostu średniej temperatury na świecie do poziomu poniżej dwóch stopni do 2100 r. Głównym motorem działań redukcyjnych wśród państw członkowskich ONZ, które będzie częścią porozumienia paryskiego, są dobrowolne deklaracje redukcji emisji gazów cieplarnianych do 2030 r. (tzw. INDC). Podejście oddolne zastosowane przez konwencję UNFCCC sprawiło, że swoje zobowiązania złożyło 180 państw, na których terenie generowane jest ponad 95% światowych emisji.
Wypracowanie i przyjęcie porozumienia paryskiego na konferencji COP21 umocni największy regionalny system handlu uprawnieniami EU ETS. Podpisanie protokołu może być istotnym czynnikiem, który wpłynie na cenę europejskich uprawnień EUA. Ewentualny brak kontynuacji międzynarodowej polityki klimatycznej sprawi, że Europa po raz kolejny zostanie odosobniona w walce ze zmianami klimatu, jej konkurencyjność globalna ulegnie dalszemu osłabieniu, a zasadność kontynuacji ambitnej polityki klimatyczno-energetycznej, po raz kolejny, stanie pod znakiem zapytania.
Wciąż jednak większy od postanowień COP21 wpływ na cenę uprawnień EUA ma niedawno przyjęta unijna reforma MSR. W listopadzie europejskie pozwolenia na emisję gazów cieplarnianych straciły nieznacznie na wartości. Miesięczny spadek średniej ceny EUA notowanej na giełdach EEX oraz ICE ECX (stosunek ceny zamknięcia ostatniej sesji października i listopada) wyniósł 0,7 proc., a cena zamknięcia miesiąca wyniosła 8,58 euro. W ciągu miesiąca jednostki były wyceniane w przedziale 8,32-8,65 euro.
Uprawnienia CER także straciły na wartości. W ciągu miesiąca wartość CER zawierała się w przedziale 0,61-0,68 euro. Współczynnik zmienności dla CER wyniósł 3,17 proc. Średnia cena zamknięcia CER notowanych na giełdach ICE ECX oraz EEX wyniosła na koniec ostatniej sesji listopada 0,62 euro. Różnica cen między EUA, a CER (spread) wyniosła wtedy 7,96 euro. Na przestrzeni miesiąca spread zawierał się w przedziale 7,68-8,01 euro.
Obrót na rynku kasowym w listopadzie wyniósł 84,68 mln uprawnień, z czego aż 96 proc. to handel uprawnieniami EUA (81,64 mln). Większość jednostek EUA (59,83 mln) trafiło na rynek poprzez aukcje pierwotne, których w miesiącu zorganizowano 20. Średnie zainteresowanie aukcjami (stosunek wolumenu ofert kupna do liczby sprzedanych uprawnień) wyniosło 2,92. Na rynku poza-aukcyjnym właściciela zmieniło 21,81 mln EUA. Wolumen uprawnień CER w przeciągu miesiąca wyniósł 1,28 mln uprawnień. W minionym miesiącu odbyły się dwie aukcje uprawnień przeznaczonych dla operatorów statków powietrznych, na których sprzedano łącznie 1,77 mln EUAA.
Czynnikiem, który obok konferencji COP21 w Paryżu wpłynie w najbliższych dniach na zmienność wyceny uprawnień, będzie zbliżający się termin rozliczenia grudniowych kontraktów terminowych (Dec15) notowanych na brytyjskiej giełdzie ICE ECX. Ostatnim dniem, w którym będzie można zamknąć swoją pozycję, lub zamienić grudniowy kontrakt na ten z rozliczeniem w kolejnych miesiącach będzie 14. grudnia.
Presję aprecjacyjną na wartość uprawnień EUA będzie wywierał fakt, że w grudniu odbędzie się jedynie 11 aukcji uprawnień do emisji. Ograniczenie podaży o ponad 45 proc. może skutkować wzrostem cen uprawnień. Ostatnia aukcja w roku odbędzie się 17 grudnia. Przerwa w aukcjach potrwa aż do 11 stycznia, kiedy na giełdzie EEX odbędzie się pierwsza w nowym roku aukcja. Szczegółowy kalendarz aukcji na przyszły rok został pod koniec listopada opublikowany przez Komisję Europejską.
W 2016 r. sprzedanych zostanie 733,77 mln EUA, tj. o 16 proc. więcej niż w tym roku. Zwiększenie wolumenu aukcyjnego wynika z odłożenia 200 mln EUA (w ramach backloadingu), w stosunku do 300 mln EUA w br. Większość, bo 61 proc. uprawnień, zostanie sprzedane podczas unijnej aukcji. Na aukcjach niemieckich na rynek wprowadzonych zostanie łącznie 160,77 mln EUA, odpowiadających 22 proc. całości podaży aukcyjnej. Podczas brytyjskich aukcji na rynek wprowadzonych zostanie 83,75 mln EUA (11 proc.).
Polska będzie w dalszym ciągu organizować aukcje na niemieckiej platformie EEX. W przyszłym roku do polskich instalacji trafi poprzez aukcje 40,55 mln EUA (6 proc.). W ciągu roku sprzedawane będą także uprawnienia przeznaczone dla operatorów statków powietrznych – EUAA (5,998 mln jednostek).
Wojciech Hofman, Dom Maklerski Consus S.A. wojciech.hofman@consus.eu
