K. Kujda: NFOŚiGW został wprowadzony w 5 pułapek
Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska podsumował pierwszy rok działalności pod kierownictwem obecnych władz. Prezes NFOŚiGW Kazimierz Kujda ocenił, że instytucja, którą kieruje, została wprowadzona przez poprzedni zarząd w pięć „pułapek”.
– Przeprowadzona w 2016 r. przez obecny zarząd diagnoza działalności Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w ostatnich latach wskazała na występowanie szeregu niekorzystnych zjawisk wpływających na bieżące funkcjonowanie NFOŚiGW i jego perspektywy rozwojowe. Zidentyfikowano pięć „pułapek”, w które został wprowadzony Narodowy Fundusz – mówił wczoraj Kazimierz Kujda, prezes zarządu NFOŚiGW.
Fundusz wymienia wśród nich „pułapkę finansowania dotacyjnego”. – W ostatnich latach utrzymywał się wysoki udział finansowania dotacyjnego w całości wydatkowanych środków własnych, co prowadziło do ograniczeni w przyszłości możliwości generowania dodatkowych pieniędzy na finansowanie ochrony środowiska. Negatywnym zjawiskiem było również stosowanie – zamiast współfinansowania pożyczkowego – mechanizmu dopłat do oprocentowania kredytów bankowych i dopłat do ceny wykupu obligacji – komentuje Fundusz.
NFOŚiGW deklaruje, że podjął działania zmierzające do „ograniczenia finansowania dotacyjnego, poprzez wygaszanie nieefektywnych programów finansowanych dotacyjne i kierowanie w ten obszar preferencyjnego finasowania pożyczkowego, a podjęte dotychczas zobowiązania umowne są przez Narodowy Fundusz – jako wiarygodnego partnera – realizowane”.
– Pierwsze efekty podjętych działań widoczne są w planie na kolejny rok, w którym rośnie kwota przeznaczana na finansowanie pożyczkowe w całości finansowania ochrony środowiska. Odbudowanie poziomu finasowania pożyczkowego do stanu sprzed 2010 r. jest procesem długotrwałym i będzie prowadzone przez kolejne lata – komentuje Fundusz.
Drugą pułapką NFOŚiGW określa „finansowanie za budżet”. – W ostatnich latach obserwowane było znaczne zaangażowanie Narodowego Funduszu w finansowanie zadań za budżet państwa, rozwiązujące przejściowo problemy ze sfinansowaniem przedsięwzięć, w miejsce poszukiwania rozwiązań docelowych. Obecnie prowadzone są działania mające na celu ograniczenie takich praktyk – komentuje NFOŚiGW.
Trzecia pułapka – jak oceniają obecne władze NFOŚiGW – to pułapka zobowiązań wieloletnich. – Przychody środków rozliczanych w ramach zobowiązań wieloletnich, wynikają obecnie z 15 odrębnych ustaw, które określają, z jakich tytułów te przychody pochodzą, jakie są terminy i zasady wnoszenia opłat oraz precyzują zasady ich wydatkowania i rozliczania – czytamy w komunikacie Funduszu.
Czwartą pułapką ma być „nieudolne zarządzanie”, które obecne władze Funduszu wytykają swoim poprzednikom. – Wiele elementów do zmiany jest również w funkcjonowaniu kontroli zarządczej w takich obszarach jak: informatyzacja Narodowego Funduszu (brak zintegrowanego sytemu informatycznego), ewidencja efektów środowiskowych (brak sytemu rozliczania efektów środowiskowych), refundowanie kosztów związanych z wdrażaniem projektów realizowanych w udziałem środków zagranicznych (brak pełnej refundacji) czy nadzór właścicielski nad BOŚ S.A. (brak realizacji uprawnień konstytutywnych i majątkowych nad Bankiem Ochrony Środowiska). W 2016 r. we wszystkich tych obszarach były prowadzone działania mające na celu wyeliminowanie braków – zapewnia NFOŚiGW.
W końcu ostatnia pułapka, na którą wskazuje Fundusz, to „pułapka złego przygotowania POIiŚ 2014-2020„. W tym wypadku Fundusz wytyka poprzednim władzom „złe przygotowanie dokumentów programowych”, powstanie biurokracji i szeregu innych barier utrudniających wdrożenie projektów.
– Dobrze przygotowany projekt powinien być oceniony przez 2-3 pracowników w ciągu 10-15 dni. Tymczasem bardzo rozbudowana i skomplikowana biurokracja powoduje, że ta ocena trwała od 6 do 8 miesięcy – komentuje NFOŚ.
W zakresie środków unijnych Narodowy Fundusz wskazuje także na przygotowanie przez poprzednie władze konkursów tak, że „nastąpi skierowanie środków dotacyjnych z Unii Europejskiej do międzynarodowych koncernów”. – Dotyczy to, przede wszystkim, inwestycji energetycznych, gdzie dominująca część środków zostanie skierowana do międzynarodowych koncernów posiadających elektrociepłownie i sieci energetyczne w dużych aglomeracjach w Polsce – komentuje NFOŚiGW.
red. gramwzielone.pl