„Nowelizacja prawa przestrzennego spowoduje roszczenia odszkodowawcze”
Prezentujemy oświadczenie Polskiego Stowarzyszenia Biogazu na temat procedowanych w Sejmie zmian w ustawie o planowaniu przestrzennym, które zakładają umożliwienie lokowania odnawialnych źródeł energii o mocy powyżej 40 kW tylko na podstawie miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego.
Komunikat Polskiego Stowarzyszenia Biogazu
Wznowiono prace nad projektem ustawy o zmianie ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym i ustawy Prawo budowlane. Według projektów nowelizacji ustawy, realizacja inwestycji OZE z wyjątkiem mikroinstalacji (do 40 kW) będzie od 1 stycznia 2016 r. możliwa wyłącznie na podstawie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Na terenach nieobjętych miejscowymi planami nie będzie dopuszczalne realizowanie inwestycji na podstawie decyzji o warunkach zabudowy jak to miało miejsce dotychczas.
Obecnie, jeśli plan istnieje, deweloper OZE musi przeprowadzić jego zmianę, aby mógł wybudować nowy obiekt [1] . Propozycja, aby opracować plany zagospodarowania przestrzennego tam, gdzie one nie istnieją, aby projekty inwestycji energii odnawialnej mogły uzyskać pozwolenia na budowę, jest niezgodna z prawem i niewskazana.
W przypadku, gdy nie istnieją takie plany, wymagana jest decyzja o warunkach zabudowy, a proces oceny środowiskowej przewiduje udział lokalnej społeczności i daje możliwości prawne, aby kwestionować niewłaściwe propozycje.
W ramach status quo uzyskanie pozytywnej decyzji o warunkach zabudowy jest największą przeszkodą w rozwoju pojedynczych OZE w Polsce. To jest obecna sytuacja, a nie sytuacja wynikają z proponowanej zmiany. Dodając dalsze obciążenia małego dewelopera projektu OZE, uzyska się powszechne negatywne skutki.
Jesteśmy już w sytuacji, kiedy nie oczekuje się, że inwestycje biorące udział w „małej aukcji” dla wielkości poniżej 1 MW w ramach nowego prawa, pozwolą osiągnąć docelowy poziom 25% wszystkich OZE. [2] Przez procedurę aukcyjną znacznie ograniczyła się też liczba projektów w innych krajach.[3] Dodawanie obowiązku stworzenia planu zagospodarowania przestrzennego dla lokalnego obszaru tworzy nieproporcjonalnie duże koszty dla małego projektu i może powodować opóźnienia, które dodatkowo komplikują inwestycję. Przepisy regulujące proces budowy biogazowni są już ujęte w prawie polskim.[4]
Ponieważ żaden inny rodzaj inwestycji w Polsce, w tym te z dużo większym wpływem na środowisko[5], nie ma wymogu, aby plan musiał powstać, to proponowana zmiana jest oczywiście bezprawna jako nierówne traktowanie na mocy Konstytucji RP.[6] Ta propozycja jest ponadto niezgodna z dyrektywą UE w sprawie energii odnawialnej [7] i równego traktowania według Traktatu Europejskiego.[8] To naruszenie prawa europejskiego spowodowałoby prywatne roszczenia odszkodowawcze za opóźnienia lub anulowania projektów, adresowane do polskich instytucji rządowych odpowiedzialnych za łamanie prawa.[9]
Jest konieczne, aby zapewnić społeczeństwo, że OZE nie mają niekorzystnego wpływu na środowisko i w tym celu ważne jest szkolenie jednostek samorządowych odpowiedzialnych za oceny środowiskowe, jak również prowadzenie bardziej specjalistycznych szkoleń dla regionalnych stowarzyszeń ekologicznych komentujących raporty środowiskowe przygotowane przez deweloperów.
PBA gotowe jest współpracować z rządem polskim w zakresie tego, w jaki sposób można rozwiązać to zagadnienie.
Wnioski
Projekt nowelizacji powinien zostać zmieniony i należy jak najszybciej podjąć wysiłek w celu rozwiązania rzeczywistych problemów. Wszystkie propozycje powinny mieć zastosowanie wyłącznie do obiektów powyżej 1 MW, zarówno w celu zmniejszenia obciążeń administracyjnych dla rozwoju OZE jak i wyeliminowania barier dla projektów, które mają niewielki lub żaden wpływ na planowanie przestrzenne.
Z wyrazami szacunku,
Randy Mott
Wiceprezes, Polskie Stowarzyszenie Biogazu
[1] Art. 10 ust 2a ustawy z dnia 27.03.2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Ponadto Prawo Energetyczne stanowi, że: ” Do wniosku o określenie warunków przyłączenia podmiot, o którym mowa w pkt 8a, dołącza w szczególności wypis i wyrys z miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, a w przypadku braku takiego planu, decyzję o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu („wuzetkę) dla nieruchomości określonej we wniosku, jeżeli jest ona wymagana na podstawie przepisów o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym”. Art. 7 pkt 8d) ustawy Prawo energetyczne z 1997 roku
[2] Debata Senatu w sprawie ustawy podkreśliła, że „małe aukcje” mają tyle możliwości, że oczekuje się od nich, że praktycznie wszyscy oferenci wygrają wsparcie. [25% z wsparcia dla energii elektrycznej w danym roku może dać 250-400 MW]. Zobacz: uwagi sprawozdawca Jan Michalski 7 lutego 2015: „Istnieje domniemanie, ze względu na niską potencjalną [liczbę] takich projektów; wszystkie projekty w tej kategorii mogą wygrać. „To niskie prawdopodobieństwo, a będzie znacznie gorzej, jeśli proponowane wymaganie planowania przestrzennego dodatkowo obciążają projekt.
[3] Podczas badania aukcji OZE jednogłośnie stwierdzono, że małe projekty mają problemy: „Nieprzyjazny dla małych projektów. Główną empiryczną lekcją z aukcji jest to, że nie nadają się do małych instalacji i dla małych podmiotów. Konkurencja może być w ten sposób naruszona. Stwierdzono, że niektóre z wyżej wymienionych czynników, a mianowicie brak informacji oraz trudności w dostępie do finansowania, mają nieproporcjonalnie negatywny wpływ na małe podmioty, a tym samym, że instrument nie jest odpowiedni dla małych podmiotów, co sugeruje, że mniejsze projekty powinny być promowane z innym instrumentem. Del Rio, “Back to the Future,” Renewable and Sustainable Energy Reviews 35 (2014). Zobacz: Ecofys, „Cechy systemów wsparcia dla energii odnawialnej”, styczeń 2014 r., zauważa problemy dla mniejszych projektów oraz fakt, że „lokalni oferenci biorący udział w aukcji w dużej mierze nie byli w stanie konkurować ze strategią międzynarodowych inwestorów.” Problem ten jest również uznany przez Komisję Europejską: Wytyczne w sprawie pomocy państwa na ochronę środowiska, 2014, par. 128.
[4] Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej z dnia 7 października 1997 w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki rolnicze i ich usytuowanie.
[5] Budowa lub rozbudowa ciepłowni węglowej, która miałaby więcej skutków dla środowiska, nie wymaga przygotowania nowego planu przestrzennego.
[6] Art. 32, „zasada równości obywateli wobec prawa,” Dz.U.1997.78.483 – Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997: „1. Wszyscy są równi wobec prawa. Wszyscy mają prawo do równego traktowania przez władze publiczne. 2. Nikt nie może być dyskryminowany w życiu politycznym, społecznym lub gospodarczym z jakiejkolwiek przyczyny „. Jeśli obiekty wywierające dużo większym wpływ na środowisko nie będą podlegać takiej samej procedurze, to jest arbitralnie nielegalne. To jest „w celu ustalenia różnic zabronione, które nie byłyby uzasadnione” Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 4 lutego 1997 roku, sygn. P 4/96, OTK ZU nr 1/1997, poz. 3, sekcja III, 5.).
[7] Dyrektywa WE 28/2009, załącznik VI, ust.2 (b) zobowiązuje państwa członkowskie do podjęcia „środków w celu przyspieszenia procedur autoryzacji, środki mające na celu zmniejszenie barier innych niż technologiczne oraz środki dotyczące art 17 do 21.” Wniosek ten tworzy barierę i dotyczy tylko projektów OZE, wobec czego proponowane przepisy są rażąco sprzeczne z dyrektywą.
[8] Ogólna zasada równego traktowania jest założona w artykule 6 Traktatu o Unii Europejskiej i artykułów 20 i 21 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej. W sprawie C-195/12, Industrie du Bois de Vielsalm & Cie (IBV) SA przeciwko region Walonii, Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości z 26 września 2013 roku Sąd uznał, że podobne przypadki nie mogą otrzymać nierównego traktowania przez prawo.
[9] Roszczenia odszkodowania w stosunku rządu za brak wdrożenia prawa UE zostały uznane przez Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (Francovich przeciwko Republice Włoskiej sprawach połączonych C-6/90 i 9/90). Zobacz w sprawach połączonych C-46/93 i C-48/93 Brasserie du Pecheur i Factortame III [1996] ECR I1029; [1996] 1 C.M.L.R. 889. `Cybernote” Gerrit Betlem, ` The King Can Do Wrong. State Liability for Breach of European Community Law in the post-Francovich Era’, [1996] 4 Web Journal of Current Legal Issues. Aktualne zagadnienia prawne. Celem dyrektywy OZE jest rozwój odnawialnych źródeł energii i obowiązkowe wielkości są ustalone.
