Jaki jest koszt energii z fotowoltaiki? Najnowsze dane
Stowarzyszenie SolarPower Europe pokazało najnowsze szacunki dotyczące kosztów produkcji energii z elektrowni fotowoltaicznych. Zostały one zestawione z obecnymi kosztami wytwarzania energii w elektrowniach wiatrowych, gazowych, węglowych i atomowych.
Jak co roku w czasie trwających w Monachium największych targów europejskiego sektora fotowoltaicznego Intersolar stowarzyszenie branży fotowoltaicznej SolarPower Europe (SPE) przedstawiło najnowszą edycję swojego flagowego raportu „Global Market Outlook For Solar Power”. Nowy raport obejmuje perspektywę na lata 2023–2027.
W raporcie „Global Market Outlook For Solar Power 2023–2027” SPE podkreśla, że sukces, jaki w ostatnich latach notuje na całym świecie fotowoltaika, to w dużej mierze zasługa spadku kosztów inwestycji w PV. To sprawia, że produkcja energii słonecznej stała się konkurencyjna względem alternatywnych metod wytwarzania energii.
Autorzy raportu zaznaczają przy tym, że po notowanych systematycznie spadkach kosztów inwestycji w elektrownie PV w ostatnich dwóch latach zaczęły one rosnąć na skutek problemów w łańcuchach dostaw i rosnących kosztów logistyki. Kluczowy był także wzrost cen surowców – zwłaszcza polikrzemu, z którego wytwarzane są ogniwa fotowoltaiczne – z około 10 dolarów/kg na początku 2021 roku do 38 dolarów/kg w grudniu 2022 roku (w tym roku ceny polikrzemu idą w dół, co przekłada się na spadek cen paneli fotowoltaicznych, który nie został jednak jeszcze uwzględniony w kalkulacjach przedstawionych w raporcie).
Koszt energii z fotowoltaiki wzrósł
W efekcie wzrostu kosztów inwestycji w fotowoltaikę w ubiegłym roku poszedł w górę średni koszt wytwarzania energii słonecznej z PV, mierzony wskaźnikiem LCOE (Levelized Cost of Electricity). Uwzględnia on koszt inwestycji (CAPEX), koszty operacyjne w całym cyklu życia instalacji fotowoltaicznej, a także całkowity wolumen energii, którą w tym czasie wytworzy system PV.
Według danych z najnowszego raportu SPE średni koszt produkcji energii z fotowoltaiki wzrósł z 36 dolarów/MWh w 2021 roku do 60 dolarów/MWh w roku 2023 – i był to największy wzrost kosztów wytwarzania spośród wszystkich najważniejszych rodzajów elektrowni.
Mimo tego wzrostu fotowoltaika nadal należy do najtańszych sposobów produkcji energii elektrycznej. Straciła natomiast pozycję lidera, zamieniając się miejscami z energetyką wiatrową, która obecnie ma mieć najniższe LCOE w elektroenergetyce.
Według danych podanych w raporcie, które bazują na szacunkach analityków amerykańskiej firmy Lazard, o ile w tym roku przeciętny koszt produkcji energii z fotowoltaiki wynosi 60 dolarów/MWh, o tyle produkcja energii z farm wiatrowych na lądzie charakteryzuje się przeciętnym kosztem na poziomie 50 dolarów/MWh. Wyższy jest LCOE dla elektrowni gazowych CCGT (70 dolarów/MWh), elektrowni węglowych (117 dolarów/MWh), a najdroższa ma być produkcja energii w elektrowniach jądrowych (180 dolarów/MWh).
Koszt fotowoltaiki z magazynem energii
W raporcie SolarPower Europe znajdziemy też dane na temat minimalnych i maksymalnych kosztów wytwarzania energii, które w przypadku fotowoltaiki mogą się istotnie różnić w lokalizacjach o niskim i wysokim nasłonecznieniu. Nie jest to jedyny parametr, który wpływa na zróżnicowanie LCOE dla danej technologii. Istotne są także koszty finansowania inwestycji czy przeciętna jej wielkość – wraz ze wzrostem mocy spada jednostkowy koszt wytwarzania każdej megawatogodziny energii.
Dane przytoczone w raporcie pokazują również różnicę w koszcie produkcji energii z dachowych i naziemnych elektrowni PV. Warto jednak wziąć pod uwagę, że o ile mniejsza, dachowa fotowoltaika ma wyższy LCOE, o tyle produkowana przez nią energia jest z reguły wykorzystywana na miejscu i do oceny jej konkurencyjności bierzemy pod uwagę finalną cenę energii dla odbiorcy końcowego – podczas gdy duże naziemne elektrownie PV wysyłają energię do sieci i muszą konkurować ceną na hurtowym rynku energii elektrycznej.
W raporcie SolarPower Europe znajdziemy też analizę kosztów generacji pochodzącej z dużych elektrowni fotowoltaicznych i częściowo gromadzonej w magazynie energii. W tym przypadku SPE odnotowuje pojawiającą się przewagę kosztową systemów solar+storage w obszarze zaspokajania szczytowego zapotrzebowania na energię w porównaniu do elektrowni gazowych (CCGT), które z reguły pełniły dotąd taką funkcję.
Fotowoltaika będzie znowu tanieć
SolarPower Europe podkreśla, że w tym roku panele fotowoltaiczne – będące głównym składnikiem kosztów inwestycji w elektrownie PV – znowu tanieją.
„Wraz ze znacznym wzrostem mocy produkcyjnych oraz poprawą globalnych łańcuchów dostaw ceny komponentów fotowoltaiki spadły znacząco w całym łańcuchu dostaw – od krzemu po moduły – i powinny wrócić do poziomu sprzed kryzysu” – oceniają twórcy raportu „Global Market Outlook For Solar Power 2023–2027”.
.
.
Potwierdzają to ostatnie informacje płynące z rynku fotowoltaicznego, zgodnie z którymi obecnie ceny paneli PV już powróciły do poziomu sprzed pandemii. Więcej na ten temat na portalu Gramwzielone.pl w artykule: Panele fotowoltaiczne najtańsze od kilku lat.
Piotr Pająk
piotr.pajak@gramwzielone.pl
© Materiał chroniony prawem autorskim. Wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu tylko za zgodą wydawcy Gramwzielone.pl Sp. z o.o.
