Państwowe firmy zwolnione z ograniczenia przychodów ze sprzedaży energii z OZE

Rząd przy okazji procedowania ustawy o inwestycjach w elektrownie szczytowo-pompowe otwiera furtkę do zwolnienia niektórych spółek Skarbu Państwa z obowiązkowych odpisów na Fundusz Wypłaty Różnicy Ceny. Jak ocenia Polskie Stowarzyszenie Fotowoltaiki, jest to kolejny zamach na równość prowadzenia działalności gospodarczej w sektorze energetycznym.

W Sejmie trwają prace nad specustawą o inwestycjach w elektrownie szczytowo-pompowe (ESP). Jej podstawowym celem jest ułatwienie i przyspieszenie budowy tego rodzaju obiektów, mających kluczowe znaczenie dla stabilizowania krajowego systemu elektroenergetycznego.

Autorzy projektu ustawy, który powstał w Ministerstwie Klimatu i Środowiska, postanowili przy okazji procedowania nowych przepisów dla ESP przeforsować regulacje zwalniające niektóre państwowe firmy z ograniczeń nałożonych kilka miesięcy temu na producentów energii odnawialnej.

REKLAMA

Sporne regulacje

Kontrowersje budzą art. 40 i 42 projektu ustawy o ESP. Pozwalają one na wyłączenie z obowiązku odprowadzania odpisu na Fundusz Wypłaty Różnicy Ceny podmiotów wytwarzających energię elektryczną w instalacjach OZE, które są „własnością, w zarządzie lub w użytkowaniu państwowej osoby prawnej”. Dodatkowo przepisy te mają obowiązywać z mocą wsteczną od 1 grudnia 2022 roku.

Polskie Stowarzyszenie Fotowoltaiki (PSF) przypomina, że zgodnie z przyjętymi pod koniec zeszłego roku przepisami producenci energii elektrycznej część ze swoich przychodów przeznaczać muszą na Fundusz Wypłaty Różnicy Ceny, z którego finansowane mają być wdrożone w ostatnich miesiącach mechanizmy wsparcia odbiorców końcowych w sytuacji rekordowych cen na hurtowym rynku energii.  Takie rozwiązanie było możliwe dzięki decyzji Rady UE zezwalającej na podejmowanie takich działań.

Brak solidarności

Polskie Stowarzyszenie Fotowoltaiki podkreśla, że o ile co do zasady koszty wskazanych działań powinny ponosić solidarnie wszystkie podmioty wytwarzające energię, o tyle przyjęcie projektowanych przepisów zawartych w ustawie o ESP ewidentnie tę solidarność zaburzy.

Jak ocenia Ewa Magiera, prezeska PSF, proponowane regulacje są niezgodne z konstytucyjną zasadą równości oraz naruszają prawo Unii Europejskiej.

– Wyłączenie wytwórców energii elektrycznej wytwarzających energię elektryczną w instalacjach OZE, które są własnością, w zarządzie lub w użytkowaniu państwowej osoby prawnej spod obowiązku odprowadzania odpisu na fundusz stanowi naszym zdaniem złamanie przepisów rozporządzenia Rady (UE), które jasno mówią, że środki kryzysowe wprowadzane przez państwa członkowskie powinny być m.in. proporcjonalne i niedyskryminacyjne. A proponowane zapisy takie nie są – komentuje Magiera.

Nieuzasadniona pomoc publiczna

Dr Magdalena Porzeżyńska z kancelarii Brysiewicz, Bokina, Sakławski i Wspólnicy wskazuje, że rządowy projekt ustawy o przygotowaniu i realizacji inwestycji w zakresie elektrowni szczytowo-pompowych zawiera rozwiązania, które budzą wątpliwości w zakresie zgodności z unijnym prawem pomocy publicznej.

REKLAMA

– Chodzi o wprowadzone projektem zmiany do tzw. ustawy o cenach energii, które zwalniają (z mocą wsteczną) wytwórców energii elektrycznej w instalacjach OZE będących własnością, w zarządzie lub w użytkowaniu państwowej osoby prawnej z obowiązku odprowadzania odpisu na Fundusz Wypłaty Różnicy Ceny – zauważa dr Magdalena Porzeżyńska.

Eksperci PSF tłumaczą, że zaproponowane przepisy preferencyjnie traktują państwowe osoby prawne, tj. szeroką grupę podmiotów wskazaną w art. 3 ust. 1 ustawy o zasadach zarządzania mieniem państwowym. A uprzywilejowanie określonych wytwórców poprzez zwolnienie ich ze wspomnianego obowiązku może być zakwalifikowane jako pomoc publiczna. A ta co do zasady jest zakazana przez prawo UE zgodnie z art. 107 ust. 1 TFUE.

Pomoc taka może być uznana za dopuszczalną jedynie przez Komisję Europejską po uprzednim jej zgłoszeniu (notyfikacji) przez państwo członkowskie. Pomoc przyznana z naruszeniem obowiązku notyfikacji podlega zwrotowi, chyba że uda się następczo uzasadnić jej zgodność z unijnymi przepisami pozwalającymi uznać wsparcie za dozwolone.

Stowarzyszenie podkreśla, że podobne wątpliwości na posiedzeniu komisji sejmowej, podczas której omawiano projekt ustawy o ESP, zgłaszało Biuro Legislacyjne Sejmu.

(Nie)stabilność prawa

Zdaniem Dariusza Mańki z PSF projekt jest kolejnym w ostatnich miesiącach niekorzystnym rozwiązaniem dla branży OZE wprowadzanym bez zachowania podstawowych standardów procesu legislacyjnego. To podkopuje zaufanie przedsiębiorców do państwa.

– Nie przeprowadzono żadnych konsultacji, pozbawiając możliwości analizy i oceny projektu nie tylko przedsiębiorców, ale także organy administracji publicznej i parlamentarzystów. Przepisy budzące już po pobieżnym namyśle liczne wątpliwości, o fundamentalnym znaczeniu dla całej branży odnawialnych źródeł energii, zostały „w ostatniej chwili” dopisane do projektu, którego podstawowy cel jest zupełnie inny – uproszczenie procesu inwestycyjnego elektrowni szczytowo-pompowych – komentuje Mańka.

Przepis jest kolejną – po słynnej już ustawie 10H, reformie planowania przestrzennego czy przepisach dotyczący cen energii – próbą niszczenia sektora OZE. Tymczasem dla zdecydowanej większości Polaków jest jasne, że tylko rozwój energetyki opartej na źródłach odnawialnych może doprowadzić do długofalowego spadku cen energii i zwiększenia konkurencyjności polskiej gospodarki – czytamy w stanowisku PSF.

redakcja@gramwzielone.pl

© Materiał chroniony prawem autorskim. Wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu tylko za zgodą wydawcy Gramwzielone.pl Sp. z o.o.