W Polsce ma powstać pierwsza europejska elektrownia jądrowa SMR

W Polsce powstanie pierwszy w Europie mały reaktor jądrowy BWRX-300. Taki ma być efekt porozumienia, które dzisiaj zawarły Orlen i Synthos. Pierwsza na świecie tego rodzaju komercyjna elektrownia jądrowa ma powstać dopiero za dwa lata.

Pierwsza europejska mała elektrownia jądrowa SMR – o mocy 300 MWe – ma powstać we Włocławku. To decyzja Orlenu i Synthosu, które mają po 50% udziałów w spółce celowej realizującej ten projekt – ORLEN Synthos Green Energy (OSGE). Obie firmy zawarły dzisiaj porozumienie zakładające między innymi zrównanie praw wspólników oraz zwiększenie kontroli Orlenu w kluczowych kwestiach kooperacyjnych.

Orlen i Synthos Green Energy otrzymają prawo do naprzemiennego powoływania i wskazywania prezesa OSGE oraz przewodniczącego rady nadzorczej. Rotacja następować będzie co trzy lata. Prawo wskazania przewodniczącego rady nadzorczej będzie przysługiwać Orlenowi jako pierwszemu. Z kolei Synthos Green Energy wskaże prezesa zarządu.

REKLAMA

Umowa spółki w nowej treści wprowadza także instytucję Komitetu Sterującego, którego zadaniem będzie nadzór i zarząd nad realizacją umowy oraz podejmowanie decyzji w bieżących sprawach dotyczących działalności OSGE oraz spółek celowych powołanych do budowy kolejnych reaktorów.

Amerykańska technologia BWRX-300

Porozumienie Orlenu i Synthosu obejmuje także zakup od amerykańskiego koncernu GE Vernova licencji gwarantującej pełny dostęp do technologii BWRX-300 (tzw. Standard Design), na której ma się opierać inwestycja planowana we Włocławku.

Reaktor SMR ma być umieszczony około 30 m pod ziemią w szczelnym zbiorniku z wodą, która go chłodzi. Dzięki temu instalacja ma potrzebować niewielkiej strefy bezpieczeństwa, wynoszącej około 300-400 metrów.

Modułowe reaktory jądrowe mają być wyposażone w pasywne mechanizmy bezpieczeństwa i nie powinny wymagać aktywnej interwencji operatora nawet w przypadku braku zasilania elektrycznego. Reaktor BWRX-300 przy jakichkolwiek problemach ma wyłączyć się samoczynnie – po takim wyłączeniu może bezpiecznie trwać przez wiele dni bez interwencji człowieka.

Cała instalacja z reaktorem BWRX-300 powinna zmieścić się na terenie o wymiarach 260 x 332 m. Blok energetyczny ma zająć obszar o wymiarach boiska piłkarskiego.

REKLAMA

Ile będzie kosztować energia z małego atomu?

Szacowany przez Orlen koszt produkcji energii elektrycznej ma być docelowo o około 30 proc. niższy niż w przypadku energii z gazu. Według szacunków Orlenu koszt wytworzenia 1 MWh energii z SMR powinien wynieść około 114 euro, czyli około 486 zł/MWh.

Spółka podaje, że pojedynczy reaktor modułowy o mocy około 300 MWe może zapobiec emisji do od 0,3 do 2 mln ton dwutlenku węgla rocznie, w zależności od rodzaju zastępowanego paliwa, np. węgla kamiennego lub brunatnego.

Gdzie powstaną kolejne SMR-y?

Strategia Orlenu zakłada budowę do 2035 r. przynajmniej dwóch reaktorów SMR o łącznej mocy 600 MW.

Wśród innych potencjalnych lokalizacji małych elektrowni jądrowych Orlen wskazywał – oprócz Włocławka – także Warszawę i Kraków (w tych lokalizacjach miałyby one pracować na potrzeby ciepłownictwa), a także Tarnobrzeg, Dąbrowę Górniczą oraz Stawy Monowskie (tutaj w grę wchodziła produkcja na rzecz przemysłu). Ponadto wśród potencjalnych lokalizacji jest Ostrołęka – tam reaktor SMR miałby pracować na potrzeby krajowego systemu elektroenergetycznego.

Czekamy na pierwszy SMR

Na razie nigdzie na świecie nie została jeszcze uruchomiona komercyjnie elektrownia jądrowa SMR w technologii opracowanej przez GE Vernova. Najbardziej zaawansowane prace prowadzone są w Kanadzie, gdzie pierwszy reaktor BWRX-300 ma zostać uruchomiony w 2028 r. w sąsiedztwie elektrowni jądrowej Darlington, położonej ok. 50 km od centrum Toronto.

Piotr Pająk

piotr.pajak@gramwzielone.pl

© Materiał chroniony prawem autorskim. Wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu tylko za zgodą wydawcy Gramwzielone.pl Sp. z o.o.