6 najczęstszych mitów o OZE dla domu
Odnawialne źródła energii dla domu budzą wiele emocji i nieporozumień. Właściciele domów często rezygnują z inwestycji w fotowoltaikę czy pompy ciepła z powodu błędnych informacji. Sprawdzamy fakty i obalamy najpopularniejsze mity dotyczące instalacji OZE.
Mit 1: „W Polsce jest za mało słońca na fotowoltaikę”
Ten mit skutecznie zniechęca wielu inwestorów do instalacji paneli fotowoltaicznych. Rzeczywistość jest jednak zupełnie inna. Polska posiada warunki nasłonecznienia porównywalne z krajami o rozwiniętym rynku fotowoltaiki, takimi jak Niemcy czy Czechy. Średnie roczne nasłonecznienie w naszym kraju wynosi 1000-1100 kWh/m2, co zapewnia bardzo dobrą opłacalność instalacji.
Ważne jest zrozumienie, że panele fotowoltaiczne nie wymagają bezpośredniego nasłonecznienia do produkcji energii. Wykorzystują także światło rozproszone, dlatego fotowoltaika w pochmurne dni nadal generuje prąd, choć w mniejszej ilości. Zimowe okresy charakteryzują się niższą produkcją, ale system pracuje przez cały rok, a bilans roczny pozostaje pozytywny.
Instalacja o mocy 5 kWp w centralnej Polsce wytworzy rocznie około 4500-5000 kWh energii elektrycznej, co pokrywa zapotrzebowanie przeciętnego gospodarstwa domowego. Te dane obalają mit o nieefektywności fotowoltaiki w naszych warunkach klimatycznych.
Mit 2: „Magazyn energii to niepotrzebny wydatek”
Wprowadzenie systemu net-billing w 2024 roku radykalnie zmieniło opłacalność magazynów energii. W przeciwieństwie do poprzedniego systemu prosumenta, gdzie nadwyżki energii były „odkupywane” przez operatora po preferencyjnych stawkach, obecnie obowiązuje system rozliczenia godzinowego z cenami rynkowymi. Magazyn energii pozwala gromadzić wyprodukowany w dzień prąd i wykorzystywać go wieczorem oraz w nocy, kiedy zapotrzebowanie gospodarstwa domowego jest największe. To zwiększa autokonsumpcję z 30-40 proc. do nawet 80 proc., znacznie poprawiając ekonomikę całej instalacji.
Szczególnie opłacalne okazuje się połączenie fotowoltaiki z pompą ciepła wraz z magazynem energii. Pompa ciepła z panelami fotowoltaicznymi może być zasilana zgromadzoną energią również po zachodzie słońca, co maksymalizuje wykorzystanie darmowej energii słonecznej do celów grzewczych.
Mit 3: „Pompa ciepła nie radzi sobie zimą”
Przekonanie o nieskuteczności pomp ciepła w polskich warunkach zimowych to jeden z najbardziej szkodliwych mitów. Współczesne pompy ciepła powietrze-woda działają efektywnie nawet przy temperaturach zewnętrznych sięgających -20 st. C. Modele gruntowe i wodne pracują stabilnie przez cały rok, niezależnie od warunków atmosferycznych.
Nowoczesne systemy oparte na energii odnawialnej są instalowane coraz częściej w całej Polsce ze względu na swoją wysoką efektywność, przewyższającą tradycyjne rozwiązania grzewcze – tak jak pompy ciepła Kielce. Nawet przy dużym mrozie, gdy współczynnik COP spada, pompa ciepła pozostaje bardziej ekonomiczna niż kocioł gazowy czy olejowy. System automatycznie dostosowuje parametry pracy do warunków zewnętrznych. W ekstremalnie niskich temperaturach pompa może być wspomagana przez wbudowaną grzałkę elektryczną, ale nie oznacza to zaprzestania jej działania. Magazyn energii do pompy ciepła dodatkowo zwiększa jej efektywność, pozwalając na zasilanie urządzenia energią zgromadzoną w słoneczne dni.
Mit 4: „Bez dotacji inwestycja w OZE się nie opłaca”
Błędne przekonanie o konieczności uzyskania dofinansowania powstrzymuje wielu inwestorów przed instalacją OZE. Rzeczywistość pokazuje, że systemy fotowoltaiczne i pompy ciepła są opłacalne również bez dotacji, dzięki oszczędnościom na rachunkach za energię.
Od 2025 roku właściciele domów mogą skorzystać z ulgi termomodernizacyjnej, która pozwala odliczyć od podatku do 53 000 zł wydatków na instalacje OZE. Program Czyste Powietrze oferuje wsparcie do 170 000 zł na termomodernizację i pompy ciepła (fotowoltaika jest dostępna wyłącznie w połączeniu z wymianą źródła ciepła). Dostępne są również kredyty ekologiczne i leasing na preferencyjnych warunkach.
Nawet bez dofinansowania, dzięki rosnącym cenom energii, instalacja fotowoltaiki z magazynem zwraca się w ciągu 6-10 lat, przy żywotności przekraczającej 25 lat. Dostępność programów wsparcia zmienia się dynamicznie, dlatego warto na bieżąco monitorować komunikaty NFOŚiGW i lokalnych funduszy ochrony środowiska.
Mit 5: „Instalacje OZE wymagają stałego serwisu i napraw”
Rzeczywistość jest odwrotna – systemy OZE charakteryzują się wyjątkowo niskimi wymaganiami eksploatacyjnymi. Panele fotowoltaiczne nie posiadają części ruchomych, co eliminuje większość potencjalnych awarii. Ich żywotność wynosi 25-30 lat przy minimalnym spadku wydajności.
Pompy ciepła także należą do urządzeń o wysokiej niezawodności. Wymagają jedynie corocznego przeglądu technicznego, podobnie jak inne urządzenia grzewcze. Ewentualne serwisowanie ogranicza się do kontroli parametrów pracy, czyszczenia filtrów i sprawdzenia szczelności instalacji.
Koszty eksploatacji instalacji OZE są znacznie niższe niż tradycyjnych systemów grzewczych. Brak konieczności zakupu paliwa, minimalne wymagania serwisowe i długa żywotność urządzeń sprawiają, że całkowity koszt użytkowania pozostaje na bardzo niskim poziomie przez całą żywotność instalacji.
Mit 6: „OZE nie współpracuje z istniejącymi systemami”
Nowoczesne rozwiązania OZE charakteryzują się wysoką elastycznością i możliwością integracji z tradycyjnymi instalacjami. Połączenie fotowoltaiki z pompą ciepła można zrealizować w każdym domu, niezależnie od dotychczasowego systemu ogrzewania.
Układy hybrydowe pozwalają na stopniowe przechodzenie na odnawialne źródła energii. Pompa ciepła z panelami fotowoltaicznymi może współpracować z istniejącym kotłem gazowym, olejowym czy pelletowym, przejmując większość obciążenia grzewczego w korzystnych warunkach atmosferycznych. Taka konfiguracja zwiększa bezpieczeństwo energetyczne gospodarstwa domowego i pozwala na optymalizację kosztów. W przypadku awarii jednego systemu, drugi automatycznie przejmuje jego funkcje, zapewniając ciągłość dostaw ciepła i energii elektrycznej.
EkoEnergia Polska – materiał sponsorowany