Mocny spadek inwestycji w przemyśle PV. Więcej pieniędzy na budowę fabryk baterii
Ogromna nadpodaż paneli fotowoltaicznych, która pojawiła się na globalnym rynku PV, skutkowała w ubiegłym roku ostrym wyhamowaniem inwestycji w nowej linie produkcyjne, co przełożyło się na ogólny, globalny spadek inwestycji w przemyśle czystych technologii energetycznych. Jednocześnie globalne inwestycje w elektrownie fotowoltaiczne w 2024 r. wyraźnie wzrosły.
Międzynarodowa Agencja Energii Odnawialnej (International Renewable Energy Agency, IRENA) opublikowała najnowszą edycję raportu Global Landscape of Energy Transition Finance 2025 opisującego stan inwestycji na globalnym rynku czystych technologii energetycznych. Wynika z niego, że globalne inwestycje w tym obszarze w 2024 r. wzrosły o 20% względem średniej z lat 2022–23 i wyniosły w sumie około 2,4 miliarda dolarów.
Największy udział w tym wyniku miały inwestycje związane z elektromobilnością: wzrosły one względem średniej z lat 2022–23 o 33%, osiągając poziom 763 mld dolarów. W osobnej kategorii IRENA uwzględniła inwestycje związane z rozwojem infrastruktury ładowania pojazdów: wyniosły one w zeszłym roku 39 mld dolarów, rosnąc o 27% względem wyżej wymienionego okresu. Duży skok względem dwóch wcześniejszych lat odnotował rynek fotowoltaiczny, na którym inwestycje wzrosły o 49% – do wartości 554 mld dolarów.
Na kolejnych miejscach znalazły się inwestycje związane z rozwojem sieci elektroenergetycznych (359 mld dolarów, wzrost o 14%) oraz poprawą efektywności energetycznej (346 mld dolarów, wzrost o 3%). Aż o 73% względem średniej z lat 2022–23 wzrosła też wartość inwestycji w magazyny energii – wyniosła ona w ubiegłym roku 54 mld dolarów.
Skurczyły się natomiast inwestycje w energetyce wiatrowej. W 2024 r. ich wartość wyniosła 196 mld dolarów, czyli o 10,5% mniej od średniej z lat 2022–23. Spadek nastąpił także w przypadku termalnej energetyki słonecznej (12 mld dolarów, -32%) i w grupie pozostałych technologii OZE niezaliczonych do żadnej z powyższych kategorii (19 mld dol., -61%). O 20% względem 2023 r. spadły w zeszłym roku inwestycje w zielony wodór – ich wartość wyniosła 8 mld dolarów.
Dominacja Chin, na drugim miejscu Europa
Wszystkie zeszłoroczne inwestycje w energetyce odnawialnej miały wartość 807 mld dolarów, co oznacza wzrost o 22% względem średniej z lat 2022–23. Na Chiny przypadło 352 mln dolarów (+6%), na Europę – 137 mln dolarów (+22%), na Amerykę Północną – 122 mld dolarów (+34%), a na Azję z wyłączeniem Chin – 93 mld dolarów (+77%).
Spadek inwestycji w przemyśle clean-tech. To efekt spowolnienia w przemyśle PV
Inaczej wyglądała sytuacja w zakresie inwestycji w zdolności produkcyjne przemysłu clean tech. Spadły one globalnie w zeszłym roku względem 2023 r. o 21% – do poziomu 102 mld dolarów. Spadek ten był przede wszystkim efektem ograniczenia inwestycji w przemyśle fotowoltaicznym (o 72%, do poziomu 24,5 mld dolarów) oraz w przemyśle energetyki wiatrowej (o 80%, do poziomu 1 mld dolarów).
Wyraźny wzrost IRENA odnotowała natomiast w przemyśle bateryjnym. Wartość inwestycji w fabryki baterii w ubiegłym roku wzrosła o 112% – do poziomu 74,5 mld dolarów. Autorzy raportu odnotowali także wzrost w zakresie inwestycji w fabryki elektrolizerów: ich zeszłoroczna wartość wyniosła 1,9 mld dolarów i była o 26% wyższa od wartości inwestycji z 2023 r.
Aż za 76% globalnych inwestycji w przemyśle clean-tech w 2024 r. odpowiadały Chiny – i to sytuacji przemysłu fotowoltaicznego w tym kraju można przypisać ogólny spadek zeszłorocznych inwestycji. Mimo odnotowanego przez IRENA kolejnego wzrostu inwestycji w nowe elektrownie fotowoltaiczne na świecie, Chińczycy nie byli w stanie zmniejszyć nierównowagi w produkcji i popycie na panele fotowoltaiczne. Ogromne nadwyżki produkcyjne i pogarszające się wyniki finansowe największych producentów paneli fotowoltaicznych skłoniły chińskich decydentów do wyhamowania inwestycji w nowe fabryki, a to przełożyło się na globalny spadek inwestycji w przemyśle czystych technologii energetycznych – mimo dużego zeszłorocznego wzrostu inwestycji w fabryki baterii.
Więcej na ten temat pisaliśmy w artykule: Chińscy producenci paneli fotowoltaicznych zwolnili 1/3 pracowników.
W komentarzu do najnowszego raportu IRENA podkreśla, że inwestycje w sektorze clean-tech pozostają bardzo skoncentrowane w Chinach, które odpowiadają za 80% globalnych inwestycji w zakłady produkcyjne technologii solarnych, wiatrowych, akumulatorowych i wodorowych. Autorzy raportu odnotowują jednak, że nowe fabryki powstają także poza gospodarkami rozwiniętymi, a Chiny częściowo przenoszą bezpieczeństwo energetyczne i korzyści społeczno-ekonomiczne wynikające z transformacji energetycznej do gospodarek rozwijających się.
IRENA od dawna apeluje o mądrzejsze wykorzystanie funduszy publicznych w celu odblokowania prywatnych inwestycji za pomocą narzędzi ograniczających ryzyko. Jednak silne uzależnienie od kapitału nastawionego na zysk pozostawia kraje rozwijające się w tyle. Tam, gdzie nie ma dostępu do finansowania prywatnego, sektor publiczny musi przewodzić, wspierany przez silniejszą współpracę wielostronną i dwustronną oraz zwiększone finansowanie działań klimatycznych
– komentuje dyrektor generalny IRENA Francesco La Camera.
Piotr Pająk
piotr.pajak@gramwzielone.pl
© Materiał chroniony prawem autorskim. Wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu tylko za zgodą wydawcy Gramwzielone.pl Sp. z o.o.
