Ruszyła pierwsza fabryka magazynów energii bazująca na europejskim łańcuchu dostaw
Zakład produkcji bateryjnych magazynów energii niedaleko Sofii został uznany za projekt strategiczny przez Komisję Europejską. Prawie wszystkie kluczowe komponenty BESS – oprócz ogniw LFP – są projektowane i produkowane na miejscu.
Uruchomiona gigafabryka X1 w Hemus High-Tech Industrial Park jest pierwszym zakładem produkcji bateryjnych magazynów energii (BESS) w Bułgarii. Projekt zrealizowała spółka International Power Supply (IPS).
Jak podaje organizacja Association for Production, Storage & Trading of Electricity (APSTE), fabryka oferuje obecnie roczną moc wytwórczą 3 GWh. Jednak do drugiego kwartału 2026 r. ma ona wzrosnąć do 5 GWh – w trakcie budowy jest bowiem zakład X2 w tej samej lokalizacji.
Europejski łańcuch dostaw
Komisja Europejska uznała bułgarską fabrykę magazynów energii za projekt strategiczny w ramach ustawy o zerowej emisji netto w przemyśle (Net Zero Industry Act). Wszystkie kluczowe komponenty produkowanych magazynów energii – poza ogniwami litowo-żelazowo-fosforanowymi (LFP) – są wytwarzane na miejscu. Obejmuje to: moduły i pakiety baterii, systemy chłodzenia cieczą, konstrukcje mechaniczne, obudowy, elektronikę, systemy zarządzania bateriami (BMS), jednostki sterujące i inwertery. W ten sposób gigafabryka X1 zapewnia unikatowy w Europie zintegrowany ekosystem produkcji baterii.
– To kamień milowy w historii IPS. Dzięki rozpoczęciu seryjnej produkcji Exeron X-BESS w Bułgarii z dumą pokazujemy, że światowej klasy magazyny energii mogą być projektowane i budowane w Europie – podkreślił prezes IPS Alexander Rangelov.
Platforma Exeron X-BESS została zaprojektowana z myślą o zastosowaniach w sektorze energetycznym (utility-scale) oraz komercyjnym i przemysłowym (C&I). To system modułowy, który umożliwia elastyczne wdrożenie i łatwą konserwację. Konstrukcja AC-block integruje pakiety baterii, systemy konwersji energii i systemy pomocnicze w jednej obudowie.
Magazyny energii Exeron
Jak wskazuje portal Energy Storage System, systemy produkowane w bułgarskiej fabryce będą częścią linii produktów Exeron firmy IPS. Flagowym produktem jest tu właśnie Exeron X-BESS 8 – magazyn w modułowych obudowach typu plug-and-play o pojemności do 8,1 MWh (umieszczonych w kontenerze o długości 6 m), wyposażony w chłodzony cieczą układ konwersji energii o mocy 4 MW na jednostkę.
X-BESS 8 wyposażony jest w ogniwa LFP o pojemności 314 Ah, które mają wytrzymywać do 12 tys. cykli. Producent podkreśla, że sam zaprojektował każdy komponent podsystemu, łącznie z projektem mechanicznym i elektrycznym oraz wbudowanym oprogramowaniem sprzętowym. Obecnie IPS ma w sprzedaży poprzednie modele X-BESS 8 w konfiguracjach 5 MWh i 6 MWh.
Konkurencyjny produkt europejski
Według IPS w pełni zintegrowany model produkcji pozwala mu także lepiej kontrolować kwestie cyberbezpieczeństwa, zarządzania danymi i integracji systemowej. Ponadto produkowane systemy BESS mają być bardzo konkurencyjne pod względem całkowitego kosztu posiadania (TCO).
– Nasz model produkcji można skalować w całej Europie, co zapewnia klientom lokalne wsparcie serwisowe, dostępność części zamiennych i większą niezawodność łańcucha dostaw – zaznaczył prezes IPS.
Oficjalne otwarcie bułgarskiej fabryki skomentowała Juul Jørgensen, dyrektor generalna ds. energii (DG ENER) w Komisji Europejskiej. – Ta fabryka jest przykładem naszej wspólnej ambicji w ramach Net-Zero Industry Act – wzmocnienia europejskiego przemysłu czystych technologii i bezpieczeństwa energetycznego. Ustanawia również punkt odniesienia dla naszego celu – produkcji 40% technologii zeroemisyjnych wymaganych przez UE do 2030 r. – powiedziała.
W planach fabryka w Polsce
Jak wskazuje portal PV Magazine Energy Storage, IPS jest także częścią konsorcjum ubiegającego się o wsparcie z Funduszu Innowacyjnego UE na budowę kolejnej, w pełni zautomatyzowanej, fabryki o zdolności produkcyjnej 10 GWh. Miałaby ona powstać w jednym z dawnych regionów węglowych Bułgarii. Całkowita wartość tej inwestycji szacowana jest na 160 mln euro, z czego do 90 mln euro może pochodzić z dofinansowania unijnego.
Jednocześnie IPS miało podpisać umowę licencyjną na transfer technologii z polskim partnerem przemysłowym (jego nazwy nie podano). Celem współpracy jest uruchomienie w Polsce do 2027 r. fabryki magazynów energii o zdolności wytwórczej 10 GWh rocznie.
Barbara Blaczkowska
barbara.blaczkowska@gramwzielone.pl
© Materiał chroniony prawem autorskim. Wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu tylko za zgodą wydawcy Gramwzielone.pl Sp. z o.o.
Żenada jakich mało.
Wszystko produkowane „na miejscu” oprócz ogniw LFP. Na miejscu czyli gdzie, w Bułgarii czy w Europie? I jeśli ogniwa LFP nie są produkowane „na miejscu” tzn. nie w Bułgarii czy nie w Europie… czyli ogniwa (krytyczna część akumulatorów) są Chińskie?
Tupaj pedryl
Northvolt 2.0 ??