Największa na Śląsku pompa ciepła zasili miejski system ciepłowniczy energią ze ścieków

W Gliwicach rozpoczyna się realizacja jednej z najnowocześniejszych inwestycji energetycznych w Polsce – wielkoskalowej pompy ciepła, która będzie wykorzystywać energię odpadową z oczyszczonych ścieków komunalnych. Podpisano już stosowne umowy.

Projekt realizowany jest wspólnie przez dwie miejskie spółki: Przedsiębiorstwo Energetyki Cieplnej – Gliwice (PEC-Gliwice) i Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji Gliwice (PWiK Gliwice).

Wielkoskalowa pompa ciepła o mocy ponad 12 MWt powstaje na terenie Centralnej Oczyszczalni Ścieków Przedsiębiorstwa Wodociągów i Kanalizacji i będzie wykorzystywać energię odpadową z oczyszczonych ścieków komunalnych. W praktyce oznacza to, że woda ściekowa po procesie oczyszczania stanie się źródłem ciepła dla kilku tysięcy mieszkań w Gliwicach.

REKLAMA

Inwestycja w transformację energetyczną

Budowa pompy ciepła stanowi kluczowy element miejskiego programu „Zeroemisyjny system energetyczny OZE – źródło ciepła dla ciepłownictwa”, współfinansowanego przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW). Dzięki współpracy spółek miejskich oczyszczona woda ściekowa ma stać się źródłem czystej energii, co pozwoli ograniczyć zużycie paliw kopalnych i emisję dwutlenku węgla.

Zastosowana technologia umożliwi przekształcanie energii odpadowej ze ścieków w ciepło systemowe. Układ dwustopniowego sprężania, wykorzystujący dwie sprężarki odśrodkowe ze wspólnym ekonomizerem, pozwoli uzyskać wysoką efektywność oraz temperaturę wody grzewczej sięgającą 90 st. C, tj. zgodną z wymaganiami miejskiej sieci ciepłowniczej.

Ciepło ze ścieków – technologia przyszłości

Projekt ma umożliwić wytwarzanie stabilnego i zeroemisyjnego ciepła, które zwiększy bezpieczeństwo dostaw oraz obniży ślad węglowy systemu ciepłowniczego. Twórcy instalacji szacują, że redukcja emisji dwutlenku węgla wyniesie około 35 tys. ton rocznie, co odpowiada emisji C02 wygenerowanej podczas spalania 560 wagonów węgla.

Gliwicka instalacja ma być jednym z największych i najbardziej zaawansowanych technologicznie układów tego typu w kraju.

Skala inwestycji i finansowanie

Wartość projektu wynosi 44 mln zł brutto. Jego realizacja, prowadzona przez firmę Ferox Energy Systems, ma zakończyć się w czwartym kwartale 2027 r. Dzięki współfinansowaniu ze środków NFOŚiGW inwestycja nie obciąży znacząco budżetu miasta ani mieszkańców.

REKLAMA

Element Parku Zielonej Energii

Pompa ciepła będzie jednym z trzech głównych elementów powstającego w Gliwicach Parku Zielonej Energii – kompleksowego projektu modernizacji miejskiego systemu ciepłowniczego. W jego skład wejdą również: największa w Polsce termiczna farma solarna z magazynem ciepła, blok kogeneracyjny na paliwach alternatywnych oraz instalacje umożliwiające odzysk energii i surowców w duchu gospodarki obiegu zamkniętego.

Wśród kluczowych komponentów projektu przewidziano farmę kolektorów słonecznych o mocy około 13,2 MWt zintegrowaną z nowoczesnym magazynem ciepła o pojemności 12 tys. m3.

Kolejnym elementem jest blok kogeneracyjny na paliwach alternatywnych, którego zadaniem będzie spalanie w kotle wielopaliwowym odpadów komunalnych nienadających się do recyklingu. Według założeń obiekt ten przetworzy rocznie około 40 tys. ton odpadów, co pozwoli wygenerować ponad 20 GWh energii elektrycznej oraz 490 tys. GJ ciepła. Taka ilość ma wystarczyć do pokrycia zapotrzebowania energetycznego około 10 tys. gospodarstw domowych.

Autorzy przedsięwzięcia planują również wdrożenie rozwiązań gospodarki obiegu zamkniętego obejmujących odzysk wody. Zgodnie z założeniami projektu zużycie wody w systemie ma zostać zmniejszone o około 49% w porównaniu z obecnym stanem, a odzysk tzw. szarej wody ma osiągnąć poziom 30 tys. m3 rocznie.

Szerzej na temat Parku Zielonej Energii w artykule: Rusza budowa farmy kolektorów słonecznych w Gliwicach. Powstanie tam także magazyn ciepła.

Zintegrowany system ma zapewnić miastu bezpieczeństwo energetyczne, stabilność cen ciepła i znaczną redukcję emisji. Dzięki nowym technologiom Gliwice zbliżają się do realizacji celów związanych z dekarbonizacją i zrównoważonym rozwojem.