Dofinansowanie na spółdzielnie energetyczne. Na Dolnym Śląsku ruszył nabór

Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej we Wrocławiu uruchomił nabór do pilotażowego programu wsparcia spółdzielni energetycznych na Dolnym Śląsku, który ma pomóc samorządom w rozwijaniu lokalnych źródeł energii odnawialnej i obniżaniu kosztów energii. Celem programu jest wypracowanie modelowych spółdzielni, które mogą posłużyć jako wzór dla innych regionów kraju.

Projekt, którego wartość wynosi 5 mln zł, powstał w odpowiedzi na rosnące potrzeby samorządów dotyczące ograniczenia kosztów energii, zwiększenia efektywności energetycznej i wzmacniania lokalnej gospodarki poprzez rozwój energetyki obywatelskiej.

Jego przygotowanie poprzedziły konsultacje społeczne, obejmujące m.in. analizy potencjału energetycznego gmin regionu oraz spotkania z ekspertami technicznymi, operatorami sieci, uczelniami i przedstawicielami lokalnych społeczności.

REKLAMA

Spółdzielnie energetyczne jako narzędzie rozwoju

Spółdzielnie energetyczne to forma współpracy mieszkańców, samorządów i lokalnych przedsiębiorstw, umożliwiająca wspólne wytwarzanie, dystrybuowanie oraz zużywanie energii odnawialnej w ramach jednej struktury organizacyjnej. Ich celem jest zorganizowanie lokalnego miksu energetycznego, w którym produkcja, magazynowanie i konsumpcja energii pozostają wzajemnie zbilansowane.

Prezes Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (WFOŚiGW) we Wrocławiu Paweł Łapacz wyjaśnia, że Fundusz dąży do tego, by spółdzielnie energetyczne stały się w regionie praktycznym narzędziem budowania bezpieczeństwa i rozwoju. Podkreśla również, że przygotowane rozwiązania techniczne i organizacyjne mają umożliwić rozwój energetyki obywatelskiej.

W pilotażu projektowanie spółdzielni odbywa się przy ścisłej współpracy z operatorem systemu dystrybucyjnego, co ma zapewnić zgodność z wymaganiami technicznymi i stabilność pracy sieci. Jednocześnie opracowywane są modele organizacyjne i finansowe, które mają pozwolić na budowanie zdolności inwestycyjnej takich podmiotów bez obciążania gminnych budżetów.

Partnerstwo trzech instytucji

Projekt jest wynikiem współpracy trzech kluczowych partnerów:

• WFOŚiGW we Wrocławiu, który pełni rolę inicjatora i koordynatora programu, odpowiedzialnego za finansowanie, doradztwo i nadzór nad realizacją,
• Tauron Dystrybucji, odpowiedzialnego za wsparcie techniczne, bilansowanie energii i opracowanie modeli funkcjonowania spółdzielni w oparciu o dane sieciowe,
• Banku Ochrony Środowiska (BOŚ) , zapewniającego doradztwo ekonomiczne oraz rozwiązania finansowe.

W ramach pilotażu wprowadzono rozwiązania przyspieszające przygotowanie inwestycji, w tym wydawanie przez operatora sieci wstępnych oświadczeń o możliwościach przyłączeniowych, analizy ekonomiczne BOŚ Banku oraz modele finansowania oparte na przyszłych obrotach spółdzielni.

Wiceprezes Tauron Dystrybucji Maciej Mróz zaznacza, że wczesne określenie możliwości przyłączeniowych ma pomóc gminom w planowaniu inwestycji, a współpraca z samorządami jest kluczowa dla rozwoju lokalnych społeczności energetycznych. Z kolei prezes BOŚ Banku Bartosz Kublik podkreśla, że pilotaż wprowadza nowe podejście do finansowania lokalnej energetyki, opierając modele na realnych przychodach spółdzielni.

REKLAMA

Wsparcie dla projektu

Projekt wspiera Dolnośląska Rada na rzecz Energii i Klimatu, skupiająca przedstawicieli nauki, administracji, biznesu i organizacji społecznych. WFOŚiGW podpisał również porozumienie z Urzędem Marszałkowskim Województwa Dolnośląskiego w sprawie działań na rzecz transformacji energetycznej regionu.

Partnerem merytorycznym programu został Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu, który tworzy jego komponent edukacyjny. W planach znajduje się uruchomienie studiów podyplomowych poświęconych energetyce obywatelskiej oraz zarządzaniu wspólnotami energetycznymi.

Etapy programu i zasady finansowania

Program obejmuje trzy etapy, odpowiadające różnym poziomom gotowości gmin:

• Etap I – Koncepcja i planowanie – analiza potencjału energetycznego, bilansowanie zużycia, przygotowanie koncepcji oraz działania edukacyjne.
• Etap II – Organizacja i rejestracja – przygotowanie formalne do utworzenia spółdzielni energetycznej.
• Etap III – Przygotowanie inwestycji – opracowanie dokumentacji dla budowy OZE i systemów zarządzania energią oraz działania edukacyjne.

W zależności od etapu realizacji programu o środki mogą ubiegać się gminy z terenu województwa dolnośląskiego planujące utworzenie spółdzielni energetycznej (Etap I), gminy z terenu województwa dolnośląskiego uczestniczące w procesie zakładania spółdzielni energetycznej (Etap II), zarejestrowane w Krajowym Rejestrze Sądowym spółdzielnie energetyczne spełniające definicję z ustawy o odnawialnych źródłach energii (Etap III).

Ile dofinansowania?

Budżet pilotażu wynosi 5 mln zł, a maksymalne wsparcie na jeden projekt sięga 1,25 mln zł.

• W Etapie I – do 90% kosztów kwalifikowanych, maksymalnie 200 tys. zł (min. 10% wkładu własnego).
• W Etapie II – wsparcie wyłącznie merytoryczne i dokumentacyjne, bez dotacji finansowej.
• W Etapie III – do 90% kosztów kwalifikowanych, maksymalnie 1,05 mln zł (min. 10% wkładu własnego).

Nabór wniosków

Wnioski należy składać wyłącznie w formie elektronicznej, podpisane kwalifikowanym podpisem elektronicznym lub profilem zaufanym, poprzez skrzynkę podawczą ePUAP WFOŚiGW, lub system e-Doręczenia. Nabór trwa do wyczerpania dostępnych środków. Dokumentacja i szczegóły dotyczące uczestnictwa są dostępne na stronie internetowej naboru>>>

Kolejnym etapem będzie podpisanie umów z gminami oraz rozpoczęcie prac obejmujących modelowanie bilansowania energii, przygotowanie finansowania i opracowanie aspektów prawnych funkcjonowania spółdzielni energetycznych.